معرفی دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور

اطلاعات عمومی دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور

دانشگاه علوم پزشکی اهواز با قدمتی 1700 ساله ، یکی از قدیمی ترین دانشگاههای جهان بشمار می رود. مقدمات تاسیس دانشگاه جندی شاپور در زمان ساسانیان فراهم شده بود.در دوره معاصر و قبل از تشکیل دانشگاههای علوم پزشکی ، دانشکده پزشکی یکی از واحدهای تابعه دانشگاه جندی شاپور سابق وابسته به وزارت علوم و آموزش عالی بوده است.

دانشگاه علوم پزشکی اهواز رسمأ در اوایل سال 1365 بصورت مستقل فعالیت خود را آغاز نموده و با ادغام سازمان منطقه ای بهداشت و درمان خوزستان در دانشگاه تشکیلات گسترده ای در سطح استان تحت عنوان دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی اهواز در سال 1372 بوجود آمد.

این دانشگاه دارای 7 حوزه شامل معاونت های:

آموزشی- بهداشتی- پشتیبانی - تحقیقات و فناوری - درمان- غذا و دارو و دانشجویی فرهنگی می­باشد. و هم اکنون دارای 11 دانشکده ،21شبکه بهداشت و درمان در شهرستانهای مختلف استان،24 مرکز بهداشت شهرستان و 16 مرکز آموزش بهورزی و 30 بیمارستان است که به ارائه خدمات بهداشتی درمانی و آموزشی در سطح استان مشغول می باشند.

تعداد دانشکده به تفکیک هیئت علمی و دانشجو و مقاطع تحصیلی در سال 1389

دانشگاه دارای 79 رشته تحصیلی در مقاطع کاردانی، کارشناسی، کارشناسی ارشد،Ph.D–تخصصی، فلوشیپ، فوق تخصصی و MPHمی­باشد. در برنامه های دانشگاه به تدریج از تعداد دانشجویان مقطع کاردانی کاسته می­شود.

این دانشگاه تاکنون4138 نفر فارغ التحصیل در رشته دکترای عمومی پزشکی 229 نفر در دکترای دندانپزشکی و 805 نفر دکترای داروسازی و 4512 نفر در کارشناسی بهداشت و 583 نفر توانبخشی،7375نفر کارشناسی پیراپزشکی و 4333 نفرپرستاری و 474 نفرکارشناسی ارشد و 33نفرPh.D و1426 نفر متخصص در برنامه مختلف پزشکی و 20نفر فوق تخصصی هماتولوژی اطفال شده است.

تعداد دانشجویان دختر در کلیه رشته و دانشکده ها نسبت به دانشجویان پسر به گونه ای است که به طور متوسط 80% دختر و 20% پسر بوده اند و این به عنوان یک مشکل و چالش در سالهای آتی از نظر ارائه خدمات بهداشتی و درمان در سطح استان قابل بررسی می باشد.

افتخارات حوزه آموزشی دانشگاه

کسب مقام دوم المپیاد دانشجویان در حیطه بالینی در سال 1389

کسب مقام اولی در امتحانات بورد تخصصی بیماریهای عفونی 1389

کسب مقام دوم در فوق تخصصی هماتولوژی اطفال در 1389

صد در صد قبولی دانشجویان پزشکی درامتحانات جامع پایه واحد بین الملل در سال 1389

نتخاب آموزش مداوم دانشگاه –رشته داروسازی به عنوان مدون غیر حضوری 1388

تاریخچه دانشگاه جندی شاپور و نقش آن در تاریخ پزشکی ایران و جهان

در شمال غربی خوزستان در دوره ساسانی، شهر بزرگ و آبادی با کشتزارهای زیبای نیشکر، جویهای روان و باغهای خرم، قرار داشت که گذشته از زیبائی، یکی از بزرگترین مراکز علمی و فرهنگی زمان خود به شمار می‌رفت، نام این شهر جندی‌شاپور بود که به واسطه دانشکده پزشکی و بیمارستان معروفش، در جهان آنروز آوازه‌ای به سزا کسب کرده و از هر سو دانشمندان و دانش‌پژوهان را بسوی خود فرا می‌خواند.

بنیانگذار جندی‌شاپور

بنیان این شهر را شاپور اول فرزند اردشیر بنا نهاد. جندی‌شاپور را آنگونه که مورخین نوشته‌اند یکی از نواحی هفتگانه خوزستان می‌دانستند که از ابتدا (اهواز) مرکز آن استان به شمار می‌رفته است، و در دوره شاپور دوم، جندی‌شاپور پایتخت دولت ساسانی و مرکز ولایت خوزستان گردید.

چگونگی گزینش نام جندی‌شاپور

وقتی شاپور در جنگ با والرین قیصر دوم، پیروز گشت و بر انطاکیه (یکی از شهرهای ترکیه فعلی) دست یافت، آن آنرا (وه اندیو شاپور) نامید یعنی (به از انطاکیه، شاپور) و به عبارت روانتر (شهر شاپور بهتر از انطاکیه) می‌باشد و بعدها به گویش‌های جندی‌شاپور یا گندی‌شاپور ادا گردید.

شکوفائی جندی‌شاپور

بی‌شک بهترین دوره‌ای که جندی‌شاپور بخود دیده عصر نهضت فرهنگی ایران، یعنی دوره انوشیروان است. آنگونه که برخی از مورخین نوشته‌اند، خسرو انوشیروان علاقه فراوانی به علم و دانش از خود نشان می‌داد و همین انگیزه اصلی وی در گرد‌آوری دانشمندان و پزشکان شایسته آنزمان بوده است. در زمان او دانشگاه جندی‌شاپور به پیشرفتهای شایانی نائل آمد و هم به دستور او بود که برزویه طبیب با جمعی از پزشکان ایرانی جهت دستیابی به کتابهای طب هندی به هندوستان سفر کردند. بدون شک این سفر که با دانشگاه جندی‌شاپور بستگی داشته، برای این مرکز علمی و دانش آموختگان آن آغاز رویدادهای با ارزشی بوده است.

در برخی از کتب تاریخی، از مجالس امتحانی سخن رفته است که بویژه در دوره خسرو برای آزمایش پزشکان و صدور اجازه نامه طبابت برپا می‌شده، در تاریخ‌الحکماء شرح یکی از این نشست‌ها را ذکر کرده‌اند که از آن بعنوان اولین کنگره پزشکی جندی‌شاپور می‌توان نام برد.

بیمارستان جندی‌شاپور و رسالت آن

به دستور انوشیروان، در جوار دانشکده پزشکی، ضرورتاً بیمارستانی نیز تأسیس گردید. جرجی زیدان (نویسنده مسیحی عرب) در این مورد می‌نویسد: خسرو انوشیروان در جندی‌شاپور برای معالجه بیماران و آموزش پزشکی، بیمارستان جندی‌شاپور را دایر نمود و از هندوستان و یونان پزشکانی استخدام کرد تا در آنجا طب هندی و طب یونانی (بقراطی) تدریس کنند، درنتیجه ایرانیان دارای دو رشته پزشکی شدند و بیمارستان جندی‌شاپور شهرت بی‌نظیری در دنیای آنروز پیدا کرد. جرجی زیدان تحت عنوان (بیمارستانهای اسلام) می‌نویسد: بیمارستان کلمه‌ای فارسی است و به معنای محل بیماران می‌باشد. در دوره تمدن اسلامی، بیمارستان مشتمل بر مدارس طب هم بوده و همانجا درس طب می‌خواندند و عملاً از بیماران معاینه و شناسائی می‌نمودند. عربها ایجاد بیمارستان را از ایرانیان آموختند و همانند بیمارستان جندی‌شاپور که بزرگترین بیمارستان پیش از اسلام بود، بیمارستان‌هائی در نقاط مختلف ممالک اسلامی دائر کردند.

تأثیر و نفوذ جندی‌شاپور در جهان اسلام

علی‌رغم رکودی که در دوره حکومت عباسی گریبانگیر جندی‌شاپور گردید و آثار ظاهری آن از میان رفت لیکن نفوذ معنوی جندی‌شاپور در تمام دوره‌های اسلامی بخوبی مشهود است زیرا دانشکده پزشکی و بیمارستان آن به منزله پایه و اساسی گردید که مؤسسات مشابه اسلامی بر آن قرار گرفت. در فرهنگ اسلام نیز آثار دانشمندانی که در آنجا پرورش یافته بودند. در بنیان نهادن پایه‌های علمی اسلام سعی و کوشش فراوان نموده‌اند.

برخی از مورخین نوشته‌اند که فارغ‌التحصیلان این دانشگاه بعضاً به جزیرة‌العرب رفته و در نهضت اسلامی که پایه آن بر عدل و یگانه‌پرستی بود پیشقدم شده‌اند، می‌گویند طبیب مخصوص حضرت محمد (ص) از این دانشگاه بوده و نیز نوشته‌اند که شهرت حقیقت گوئی در جلسات درس بحث این دانشگاه بحدی بوده که حضرت علی (ع) را به منظور استادی نامزد نموده‌اند ولی بعلل وظایف خطیری که آن حضرت به عهده داشتند، دانشگاه جندی‌شاپور از این افتخار محروم مانده است. بطور یقین علم پزشکی در دره اسلام پیشرفت زیادی نمود و پزشکان پرآوازه‌ای از بین مسلمانان به پا خاستند، لیکن این حقیقت را باید پیوسته بخاطر داشت که مهمترین منابعی که میراث چندین هزار ساله بشر را در این علم به مسلمانان انتقال داد، کتب و آثار گرانبهائی بود که در نتیجه تکاپوی چندین صد ساله پزشکان دانشمند از جوامع مختلف ایرانی، یونانی، هندی و سریانی در جندی‌شاپور جمع‌آوری و تدوین شده بود. تأسیس بیمارستان در بغداد در زمان خلیفه هارون‌الرشید تقلید کاملی از بیمارستان جندی‌شاپور بود و زیر نظر همان جندی‌شاپور اداره می‌شده است.

نخستین کتابهائی که در علم پزشکی به زبان عربی تألیف و ترجمه گردید بوسیله این دسته از پزشکان جندی‌شاپور بود. بسیاری از داروها و گیاهان داروئی در کتب پزشکی تازی، با همان نامهای ایرانی خوانده می‌شده، امروز هم در زبان عربی قسمت عمده آنها دارای اسامی فارسی است، بدون شک سبب این امر آن است که ماخذ اصلی اینگونه کتابها، آثار مشابه ایرانی بوده که در جندی‌شاپور وجود داشته است و چون نخستین مؤلفین این کتب از پزشکان جندی‌شاپور و به زبان فارسی آشنا بوده‌اند از این رو بسیاری از اصطلاحات و تعبیرات بهمان شکل اصلی در آنها راه یافته است.

اهداف

الف- آموزش

• تقویت سیستمITبه منظور ارتقاء سیستم آموزشی دانشگاه

• استقرار تیم مدیریت کیفیت ( ایزو ) درمراکز آموزشی

• ارتقاء مستمر توانمندی سطح دانش ومهارتهای حرفه ای اساتید ودانش آموختگان

• ایجاد ارتباط مناسب درون بخشی وبرون بخشی

• جداسازی وتفکیک دانشکده های اقماری درقالب دانشکده های مستقل

• ارتقاء کیفیت آموزش درسطح دانشگاه

• توسعه کمی وکیفی رشته های کارشناسی ارشدph.Dتخصصی وفوق تخصصی

• ارتقاء امکانات ، تجهیزات وفضای فیزیکی و پرسنلی

• افزایش انگیزه ورضایتمندی درجهت نگهداشت و جذب بیشتر اعضای هیئت علمی

• ارتقاء کیفیت عملکرد واحدها

• هدایت استعدادهای درخشان ونخبگان

• استمرار فرآیند ارزشیابی ازگروه های آموزشی ، اساتید ودانشجویان

• تلاش درجهت شناساندن دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز بعنوان قطب آموزشی

• بازنگری وتکمیل آیین نامه ها

ب- تحقیقات و اکتشافات

• ارتقاء سطح کمی و کیفی تحقیقات در دانشگاه

• تعیین اولویت های تحقیقاتی بر اساس نیاز جامعه و رشد و گسترش طرحهای کاربردی به ویژه تحقیقات سلامت محور

• گسترش ارتباطات برون بخشی

• ترویج و توسعه فرهنگ تحقیق در بین احاد دانشگاهیان و ایجاد زیر ساخت های لازم

• دستیابی به سهم حداقل 2 درصد از بازار داخلی محصولات حوزه سلامت

• حمایت از کمیته تحقیقات دانشجویی

• گسترش و بالا بردن روحیه تحقیق و ایجاد انگیزه در پژوهشگران و تربیت نیروی انسانی مربوطه

ج- ارائه خدمات بهداشتی اثر بخش به جامعه

• کاهش میزان آلایندهای فیزیکی ، شیمیای و بیولوژیکی آب آشامیدنی مناطق شهری و روستایی

• حفظ ، تامین و ارتقاء سطح سلامت شاغلین

• ارائه خدمات بهداشت روان در مناطق شهری و روستایی

• ارتقاءکمی و کیفی برنامه های آموزش سلامت

• ارائه برنامه های آموزش مهارتهای زندگی

• ارائه آموزش مهارتهای فرزند پروری به والدین

• ارائه خدمات و حماتهای روانی –اجتماعی ناشی از حوادث غیرمترقبه و بلایا

• ارائه خدمات کاهش آسیب اعتیاد در مراکز گذری (DIC) و واحد ضمیمه درمانی ترک اعتیاد (MMT)

• اجرای برنامه پیش گیری از سوء مصرف مواد

• کاهش حاملگی های ناخواسته

• ارتقاء سلامت کودکان

• ارتقاءسطح سلامت مادران و زایمان ایمن

• بهبود مراقبتهای تغذیه ای مادران

• بهبود وضعیت تغذیه و کاهش میزان سوءتغذیه کودکان زیر 6 سال

• بهبود تغذیه در بزرگسالان در راستای کاهش بیماریهای غیرواگیر

• کاهش کمبود ریزمغذیها

• بهبود تغذیه در سنین مدرسه ،جوانان و نوجوانان

• اصلاح و بهبود الگوهای تغذیه ای

• حمایت تغذیه ای گروه های آسیب پذیر در شرایط بحران

• حفظ و ارتقاء سلامت نوجوانان و جوانان

• کاهش شیوع چاقی در دانش آموزان

• سلامت دهان و دندان در دانش آموزان زیر 18 سال

• کاهش بار بیماریها از طریق کاهش بروز،شیوع،ناتوانی و میرایی

• افزایش دسترسی روستائیان به خدمات اولیهسلامت

• افزایش دانش پرسنل محیطی در زمینه خدمات سلامت

• دسترسی به خدمات سلامت از طریق سامانه پزشک حانواده و نظام ارجاع

• تدارک و توزیع عادلانه و متناسب سازی منابع انسانی –فیزیکی و تجهیزات پزشکی در نظام ارائه خدمات سلامت بر اساس سطح بندی و نظام ارجاع

• تکمیل نیروی انسانی واحدهای بهداشتی درمانی بر اساس طرح گسترش شبکه های بهداشتی درمانی

• بهبود تجهیزات واحدهای ارائه دهنده خدمات

• دسترسی عادلانه (کمی و کیفی) مردم به خدمات سلامت از طریق تکمیل ساختار شبکه

• ارتقاء دانش بهداشتی خانوارها

د- منابع و امکانات

• ارتقاء امکانات و به روز کردن تجهیزات بهداشتی درمانی -آزمایشگاهی و آموزشی

• توسعه فضاهای فیزیکی در سطح دانشگاه

• ارتقاء منابع انسانی شامل اساتید و کارکنان

• تضمین ثبات مالی

• نظارت بر پیشرفت برنامه ها

• استقرار سیستم های ارزیابی عملکرد

• گسترش فناوری و پایگاههای اطلاعاتی و کاربرد فناوری اطلاعات از طریق:

• فراهم کردن امکانات لازم برای دستیابی آن به اطلاعات داخلی و خارجی

• ترویج و توسعه استفاده از فناوری های جدید

ﮬ- ارائه خدمات درمانی و بیمارستانی اثر بخش به جامعه

• ساماندهی وتوسعه ی مراکز ارائه دهنده خدمات تشخیصی درمانی

• ارتقاء کمی و کیفی عملکرد موسسات تشخیصی درمانی سرپائی و بستری

• کاهش مخاطرات حیاتی بیماران و مصدومین در منزل یا محل بروز حادثه

• ساماندهی کمی و کیفی امور تجهیزات پزشکی

• ایجاد نظام ارجاع و پزشک خانواده در کلیه شهرهای و روستاهای استان

و- ارائه خدمات غذایی و دارویی اثربخش به جامعه

• ارتقاءمستمرکیفیت ارائه خدمات به مؤسسات تولیدکننده فرآورده های غذایی، آشامیدنی، آرایشی و بهداشتی

• ارتقاءکیفیت ارائه خدمات به واردکنندگان فرآورده های غذایی،آشامیدنی،آرایشی وبهداشتی

• ارتقاءمستمرفرهنگ مدیریت تولید و توزیع و مصرف فرآورده های غذایی،آشامیدنی،آرایشی وبهداشتی سالم

• تضمین ایمنی وارتقاءسلامت وکیفیت فرآورده های غذایی،آشامیدنی،آرایشی وبهداشتی تولیدی

• ارتقاءمستمرفرهنگ تجویز ومصرف دارودرجامعه

• ارتقاءمستمرکیفیت ارائه خدمات دارویی

• ارتقاءمستمروضعیت تدارک وتوزیع دارو

• تأمین نیروی انسانی موردنیاز واصلاح چارت تشکیلاتی مصوب

• افزایش توان علمی کارکنان

• ایجادساختارمعاونت غذا ودارودرشبکه های بهداشت ودرمان استان

ی- ارائه خدمات دانشجویی و فرهنگی

• اصلاح ساختار تشکیلاتی معاونت دانشجویی فرهنگی

• بهبود و ارتقاء وضعیت رفاهی دانشجویان

• ارتقاء سیستمITدر معاونت دانشجویی

• ترویج فرهنگ اسلامی و ایرانی در دانشگاه

• تکمیل تجهیزات و ملزومات مورد نیاز واحدهای معاونت دانشجویی

• افزایش سطح سلامت روان دانشجویان و پرسنل دانشگاه

• تامین فضای مورد نیاز معاونت دانشجویی فرهنگی

• افزایش سطح رفاه و انگیزه کاری در پرسنل

• تامین حداکثر توانمندی جسمی و نشاط و شادابی و ترویج روحیه ورزش در دانشجویان

• استقرار سیستم مدیریت کیفیت در معاونت دانشجویی

بخش­ها

دانشگاه شامل 7 معاونت، 7 بیمارستان (مرکز آموزشی درمانی) و 27 شبکه بهداشتی

معاونت ها:

1- معاونت توسعه مدیریت و منابع

2- معاونت توسعه آموزش

3- معاونت توسعه پژوهش و فناوری

4- معاونت فرهنگی و دانشجویی

5- معاون بهداشت و رئیس مرکز بهداشت استان

6- معاون غذا و دارو

7- معاون درمان

بیمارستان ها (مرکز آموزشی درمانی) :

1- مرکز آموزشی درمانی گلستان

2-مرکز آموزشی درمانی امام خمینی

3- مرکز آموزشی درمانی رازی

4- مرکز آموزشی درمانی ابوذر

5- مرکز آموزشی درمانی شفا

6- بیمارستان سینا

7- بیمارستان طالقانی

توانمندیها

1- داشتن نیروی انسانی متخصص و فوق تخصصی در زمینه بالینی ،پایه و مدیریت
2-وجود آزمایشگاه جامع مرکزی و آزمایشگاههای تحقیقاتی مناسب در اغلب زمینه های تحقیقاتی در اکثر بیمارستانها ، دانشکده ها و مراکز تحقیقاتی
3-قدمت تاریخی دانشگاه جندی شاپور و شناخت آن توسط مراکز خارج از کشور
4- داشتن بیمارستانهای آموزشی فعال
5-داشتن 79 رشته تحصیلی در مقاطع کاردانی، کارشناسی ، کارشناسی ارشد، دکترای حرفه ای، PhD ، تخصص، فلوشیب، فوق تخصص و MPH

6- توسعه و گسترش دوره های تحصیلات تکمیلی علوم پایه و بالینی
7- داشتن مراکز تحقیقاتی ، مرکز رشد و پژوهشکده مصوب فعال و داشتن توانمندی لازم جهت تاسیس پژوهشکده های بیشتر و پژوهشگاه
8- امکان ارائه خدمات غذایی و دارویی اثربخش به جامعه
9- امکان ارائه خدمات دانشجویی و فرهنگی
10- وجود گروه های آموزشی با تایید قطعی

پیام معاونت پژوهش

• ارتقاء سطح کمی و کیفی تحقیقات در دانشگاه

• تعیین اولویت های تحقیقاتی بر اساس نیاز جامعه و رشد و گسترش طرحهای کاربردی به ویژه تحقیقات سلامت محور

• گسترش ارتباطات برون بخشی

• ترویج و توسعه فرهنگ تحقیق در بین احاد دانشگاهیان و ایجاد زیر ساخت های لازم

• دستیابی به سهم حداقل 2 درصد از بازار داخلی محصولات حوزه سلامت

• حمایت از کمیته تحقیقات دانشجویی

• گسترش و بالا بردن روحیه تحقیق و ایجاد انگیزه در پژوهشگران و تربیت نیروی انسانی مربوطه

مراجع:

سایت دانشگاه  http://www.ajums.ac.ir