درس یک جغرافیا دوازدهم - درس‌نامه و تست - محمدمهدی برزگر

توجه : با مطالعه این درسنامه می‌توانید به سوالات :

747 - 748 -  750 - 806 - 809 - 810 کتاب نوروز 

1302 - 982 - 823 کتاب زرد 8 دوره کنکور داخل انسانی 

632 - 631 - 312 - 311 کتاب زرد 4 دوره کنکور خارج کشور

 پاسخ دهید، برای خرید کتاب نوروز و زرد به سایت کانون بوک مراجعه کنید.

سلام دوستان!

در این مطلب خلاصه نکات درس یک جغرافیا دوازدهم انسانی - شهرها و روستاها - همراه با نمونه سوالات امتحانات نهایی سال 1403 و سال‌های گذشته و تست‌های کنکور مرتبط با این مبحث را بررسی می‌کنیم.

درس یک

شهرها و  روستاها 

در این درس مهم‌ترین ویژگی‌های شهرها و روستاها، الگوهای پراکندگی جمعیت، چرایی تغییرات جمعیتی و عمده دلایل گسترش شهرها مورد توجه قرار می‌گیرد.

 ابتدا «سوالات امتحان نهایی خرداد 1403» که از محتوای این درس مطرح شده است را بررسی می‌کنیم..

الف. مکان اصلی و دقیق یک سکونتگاه و محل استقرار آن در روی زمین (مقر – موقعیت ) است.

ب. متداول‌ترین ملاک تشخیص شهر و روستا (فعالیت اقتصادی – میزان جمعیت) آن‌ها است.

ج. نوگرایی و تغییرات اجتماعی در (شهرها – روستاها) سریع‌تر است.

پاسخ: الف. مقر ب. میزان جمعیت ج. شهرها

- ب. به سوالات زیر پاسخ کوتاه بدهید.

1. دو مورد از انواع حومه‌های شهری را بنویسید.

پاسخ: خوابگاهی – صنعتی – فقیرنشین – مرفه‌نشین

- ساکنان یک روستای کم‌جمعیت، برای ثبت نام اینترنتی به کافی‌نت روستا مراجعه می‌کنند.این موضوع بیانگر کدام مفهوم است؟

1. شهرنشینی   2. شهرگرایی     3. شهرگریزی   4. مدرنیزاسیون

پاسخ. گزینه دو

 - برخی معتقدند کلان‌شهر، ترجمه و معادل واژه انگلیسی ...... است. 1. مگاسیتی   2. متروپل   3. مگالاپلیس   4. وردسیتی

پاسخ. گزینه یک 

از مهم‌ترین مفاهیم این درس «مقر» و «موقعیت» و «حوزه نفوذ» یک سکونتگاه جغرافیایی است.
 برای شناخت این سه مفهوم ابتدا باید تعریفی از آن‌ها اراه کرد..

«مقر» به معنای مکان اصلی و دقیق یک سکونتگاه و محل استقرار آن روی زمین است. 
 مقر هر روستا یا شهر همچنین هسته اولیه آن را شامل می‌شود.
 منظور از «هسته اولیه» مکانی است که مردم بر اساس نیاز، آن را برای زندگی انتخاب کرده و به اشغال در آورده اند و بعدها روستا یا شهر از آن محل گسترش یافته است.
 اما چگونه یک مکان به عنوان «هسته‌ی اولیه» انتخاب شده است؟

در انتخاب مکان برای استقرار و سکونت جمعیت «عوامل طبیعی» بیشترین نقش را داشته اند.
عواملی چون آب فراوان، آب و هوای ملایم و خاک حاصلخیز جلگه ها.
علاوه بر آن «عوامل انسانی» چون عوامل سیاسی و تصمیمات حکومتی، دسترسی به راههای تجاری و موضوعات دفاعی و نظامی می توانند در پدید آمدن یک سکونتگاه در مکان خاص موثر باشند.
 
مثلا در کشور ایران دسترسی به آب، قلعه‌های دفاعی، بازارهای محلی و قرار گرفتن در تقاطع راه‌ها از مهمترین عوامل شکل گیری هسته اولیه روستاها و شهرها بوده است. 

از دیگر مفاهیم پرکاربرد در دانش جغرافیا، «موقعیت» است.

موقعیت یک شهر یا روستا وضعیت آن سکونتگاه نسبت به پدیده های پیرامون خود و همچنین جایگاه آن در سطح ناحیه است. 

این پدیده‌ها و جایگاه ممکن است عوامل انسانی و طبیعی مانند این موارد باشند:

روستاها و شهرهای اطراف آن

نقش سیاسی و اداری آن

آب و هوا

راههای ارتباطی

دسترسی به منابع معدنی و انرژی

ناهمواری ها 

موقعیت یک شهر یا روستا در ادامه حیات یا گسترش آن سکونتگاه و یا حتی نابودی و زوال آن نقش مهمی ایفا می کند. برخی تغییرات محیط پیرامون مانند رویدادهای سیاسی یا تغییرات آب و هوایی نیز ممکن است موجب از دست رفتن موقعیت و اعتبار یک شهر یا انتقال آن به مکانی دیگر شود.

سومین مفهوم، «حوزه نفوذ یک سکونتگاه» است.

به محدوده جغرافیایی که از یک سکونتگاه کالا و انواع خدمات دریافت می‌کند و بین آن محدوده و سکونتگاه جریان کالا، خدمات و رفت و آمد افراد وجود دارد، حوزه نفوذ آن سکونتگاه می‌گویند.

در زمینه بررسی حوزه نفوذ یک سکونتگاه به دو جنبه توجه می‌شود: 

- «آستانه نفوذ» یعنی حداقل جمعیتی که تقاضای کالا ،خدمات یا عملکردی از سکونتگاه دارند. 

- «دامنه نفوذ» یعنی بیشترین مسافتی که مردم منطقه برای دریافت خدمات از آن سکونتگاه طی می‌کنند.

تفاوت‌های شهرها و روستاها

همه‌ی ما با تفاوت‌های این دو مفهوم آشنا هستیم اما بهتر است برای به خاطر سپاری بهتر، آن‌ها در دسته‌های جداگانه مرور کنیم..

تفاوت‌های اقتصادی و جمعیتی

فعالیت اقتصادی

نخستین و مهمترین ملاک تفاوت شهر و روستا فعالیتهای اقتصادی آنهاست. در اغلب سکونتگاههای روستایی درصد بیشتری از جمعیت فعال در بخش کشاورزی، دامداری ،جنگلداری، صید و شکار و غیره فعالیت میکنند اما در شهرها بیشتر مردم در بخشهای صنعتی و خدماتی مشغول به کارند. 

میزان جمعیت 

متداول‌ترین ملاک تشخیص شهر و روستا ملاک جمعیتی است و اگر جمعیت سکونتگاه به میزان معینی برسد، آن را  شهر تلقی میکنند. اما این ملاک در نواحی مختلف دنیا متفاوت است.  

 فرهنگ و مناسبات اجتماعی
 در روستاها چون جمعیت کمتر است و بیشتر افراد یکدیگر را می‌شناسند، روابط خویشاوندی، وابستگی اجتماعی و همکاری میان آنها بیشتر است. آداب و رسوم و شیوه زندگی در شهر و روستا متفاوت است. در شهرها نوگرایی بیشتر و تغییرات اجتماعی سریع تر است.
 وسعت و فضای سکونت و فعالیت در روستاها فضاهای باز و چشم اندازهای طبیعی بیشتر و گسترده‌ترند. در شهرها، خانه‌ها و مغازه‌ها و فضاهای صنعتی به هم فشرده‌ترند و فعالیت‌های متنوع در فضاهای محدودتری متراکم شده‌اند.

دسترسی به خدمات و تسهیلات 

در شهرها امکانات آموزشی، درمانی و پزشکی، مراکز خرید، حمل و نقل عمومی، خدمات مالی و بانکی، آب و برق و... متنوع و گسترده است. در حالیکه این خدمات و تسهیلات در روستا کمتر و محدودتر است.

سلسله مراتب سکونتگاه‌ها

رتبه بندی سکونتگاه‌ها 

برحسب اهمیت، سکونتگاه‌ها را بر اساس میزان جمعیت و عملکرد خدماتی که ارائه می‌کنند، طبقه بندی می‌کنند. سکونتگاه‌های کوچک یا کم جمعیت معمولا خدمات محدودی به ساکنان ارائه می‌دهند اما در سکونتگاه‌های بزرگ‌تر، تعداد و تنوع خدمات بسیار زیاد است.

از مادرشهر تا زنجیره کلان شهرها

مادر شهر یا متروپل بزرگ ترین و مهم ترین شهر یک ناحیه، استان یا یک کشور است. این شهر ممکن است پایتخت یا شهر اصلی یک ناحیه باشد که مرکز حکومتی، مذهبی، تجاری و... است و از این جنبه‌ها بر سایر سکونتگاه‌ها برتری دارد. معمولاً به مادرشهر کلان شهر نیز گفته می‌شود. برخی نیز معتقدند کلان شهر ترجمه و معادل واژه مگاسیتی ( megacity ) است و به شهرهایی با بیش از ۱۰ میلیون نفر جمعیت اطلاق میشود.

به سوی جهانی در حال شهری شدن
یکی از مهم‌ترین تغییرات فضای جغرافیایی در قرن بیستم و بیست و یکم افزایش شهر و شهرنشینی در جهان است. منظور از اصطلاح «شهر نشینی» افزایش نسبت جمعیت شهرهای یک کشور یا ناحیه به روستاهای آن است. در سال ۱۹۵۰ میلادی فقط ۳۰ درصد جمعیت جهان در شهرها زندگی می‌کردند اما در سال ۲۰۱۴ میلادی ۵۴ درصد جمعیت جهان ساکن شهرها بوده‌اند. امروزه جمعیت شهرنشین جهان بر جمعیت روستانشین پیشی گرفته است و پیش‌بینی می‌شود که تا سال ۲۰۵۰ میلادی این نسبت به ۶۶ درصد برسد.

بخش عمده ای از رشد شهرنشینی به علت مهاجرت فزاینده روستاییان به شهرها به منظور اشتغال و دستمزد بیشتر و به دنبال صنعتی شدن و توسعه کارخانه ها و یا رشد بخش خدمات و ورود کشورها به تجارت جهانی بوده است.

افزایش شهرهای میلیونی 

یکی از مهمترین پدیده های مربوط به تغییرات الگوی شهرنشینی در جهان افزایش شهرهای میلیونی است. 

در سال ۱۹۵۰ میلادی دو شهر لندن و نیویورک بیشتر از ۸ میلیون نفر جمعیت داشتند.

در سال ۱۹۹۰ ده شهر با بیش از ۱۰ میلیون نفر در جهان وجود داشت و امروز تعداد این شهرها به ۲۸ شهر رسیده است. تغییر دیگر تغییر الگوی مکانی شهرها با بیش از ۵ و ۱۰ میلیون نفر در جهان است. تا چند دهه پیش چنین شهرهایی فقط در نیمکره شمالی و در آمریکای شمالی، اروپا و ژاپن وجود داشتند اما امروزه آسیا، آمریکای لاتین و آفریقا با رشد شهرهای میلیونی و پرجمعیت روبرو شده اند.

مهاجرت از روستاها به شهرها  

در سده نوزدهم و نیمه اول قرن بیستم در کشورهای توسعه یافته و صنعتی اروپا و آمریکای شمالی، به دنبال توسعه صنایع کارخانه ای مهاجرت از روستاها به شهرها رخ داد. البته این مهاجرت تدریجی و طولانی مدت بوده و طی دهها سال و همگام با تحولات صنعتی شدن صورت گرفته است.

در برخی از روستاها شهرنشینان به سرمایه گذاری و خرید زمین های کشاورزی به منظور ایجاد کشت تجاری اقدام کردند و در نتیجه آن روستانشینی کاهش یافت. 

برخی از روستاها نیز به علت گسترش شهرها به حومه‌های شهری تبدیل شدند.

با ورود کشورهای آسیایی، آفریقایی و آمریکای لاتین به دوره صنعتی شدن، مهاجرت های فزاینده از روستا به شهر در این نواحی نیز به وقوع پیوست. اما این مهاجرت‌ها با توسعه صنعتی همگام نبودند.

رشد شهرنشینی در این نواحی طی دوره های زمانی کوتاه تر و سریع تر از رشد صنعتی رخ داد و شهرها از نظر امکانات و تسهیلات آمادگی لازم برای ورود مهاجران روستایی را نداشتند. در نتیجه، مشکلات زیادی برای روستاها و شهرها به وجود آمد. این پدیده از مهم ترین عوامل تغییر در کاهش روستا نشینی و افزایش شهرنشینی است.

تغییرات کالبدی و عملکردی در روستاها

با بروز تحولات صنعتی و ورود کشورها به عصر نوسازی، نفوذ شهرها و شهرگرایی در روستاها افزایش یافت.

«شهرگرایی» روندی اقتصادی - اجتماعی است که طی آن شیوه‌های زندگی، رفتار و عملکرد ها، ارزش ها و مظاهر شهری در روستاها و بین روستانشینان رواج می یابد.

با فراهم شدن امکانات و تجهیزاتی چون آب و برق و راه سازی، استفاده از ماشین آلات کشاورزی و مصالح ساختمانی و تجهیزات شهری، تغییرات قابل‌ملاحظه ای در چهره و کالبد روستاها نسبت به گذشته پدید آمد.

البته میزان این تغییرات از ناحیه ای به ناحیه دیگر متفاوت بوده است.

با آنکه به طور کلی در بیشتر روستاها فعالیت غالب زراعت است، نقش و عملکرد برخی از روستاها تغییر کرده و عملکردهای جدیدی به طور مستقل یا علاوه بر زراعت در این روستاها پدیدار شده است که از آن جمله می توان به روستاهایی با نقش صیادی، گردشگری، و صنعتی که در آن صنایع کوچک تبدیلی یا خانگی رونق زیادی دارند، اشاره کرد.

روابط شهر و روستا

از دیرباز شهر و روستا با یکدیگر وابستگی و روابط متقابل داشته اند اما نوع و چگونگی روابط شهر و روستا در زمانهای مختلف و در نواحی مختلف جهان متفاوت بوده است. روابط شهر و روستا را می توان از جنبه های مختلف اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی مطالعه کرد. به همین سبب، جغرافیدان ها و سایر اندیشمندان نظریه های مختلفی در این زمینه ارائه کرده اند که در بیشتر آنها بر نابرابری میان شهر و روستا تاکید شده است. طبق این نظریه‌ها، شهر محل انباشت سرمایه، تولید کالاهای کارخانه ای و تمرکز اقتصادی است و مبادله ای نابرابر بین شهر و روستا جریان دارد.

تغییرات جمعیت شهری و روستایی در ایران

در کشور ما تغییرات شهرنشینی و روستا نشینی مانند سایر نواحی جهان به وقوع پیوسته است.  یکی از عوامل مهم افزایش جمعیت شهری در ایران مهاجرت از روستا به شهر بوده است. تا سال 1335 مهاجرت از روستاها به شهرها به کندی صورت میگرفت و محصولات کشاورزی بخش عمده تولیدات داخلی را تشکیل می‌داد. این دوره به دوره شهرنشینی کند معروف است. 

مهم ترین علل شهر نشینی سریع

از سال 1335، روند شهرنشینی در ایران سرعت گرفت و دوره شهرنشینی سریع آغاز شد که مهمترین علل شهرنشینی سریع عبارت بودند از :  

الف. از آنجا که بودجه کشور ما متکی به درآمد حاصل از فروش نفت است و این درآمد در دست دولت ذخیره میشود، دولت ها با استفاده از درآمد نفتی، بیشترین سرمایه گذاری‌ها، توسعه کارخانه ها و تجهیزات و زیرساخت‌ها را به شهرها اختصاص دادند.  

ب. از سال 1341 اصلاحات ارضی در روستاها انجام گرفت. اصلاحات ارضی یعنی تغییر قوانین مالکیت زمین و توزیع مجدد آن به نفع کشاورزان.

اصلاحات ارضی

در ایران، اصلاحات ارضی در سه مرحله با سلب مالکیت مالکان بزرگ (ارباب ها) و واگذاری زمین به دهقانان خرده پا انجام گرفت اما این اصلاحات موفق نبود. دلالیل عدم موفقیت این اصلاحات، موارد زیر است: 

- تقسیم نادرست زمین

- حمایت نکردن دولت از کشاورزان

- توجه به صنایع مونتاژ

- با واردات کالا از کشورهای خارجی، نه تنها وضع روستاییان بهتر نشد بلکه شرایط انهدام کشاورزی در ایران فراهم آمد. در نتیجه، مهاجرت روستاییان به شهرها شدت گرفت.

برای مرور بیشتر مطالب ابتدا سوالات تشریحی مربوط به امتحانات نهایی سال‌های گذشته و همین‌طور سوالات کنکور مرتبط با این مبحث را بررسی می‌کنیم..

درست يا نادرست بودن جملات زير را با علامت (ص) یا (غ) مشخص كنید.

1. نوگرایی و تغييرات اجتماعی در روستاها سریعتر از شهرها اتفاق ميفتد. (شهریور 1401)

2. همواره موقعيت يك شهر و يا روستا سبب گسترش سكونتگاه ، از مكان اوليه و اصلی آن می‌شود. (خرداد 1401)

3. همه سكونتگاه ها داراي مقر و موقعيت هستند. (دی 1401)

4. مردم برحسب نياز، هسته اوليه يك سكونتگاه را براي زندگي انتخاب ميكنند. (شهریور 1400)

5. انتخاب مكان مناسب براي استقرار و سكونت جمعيت به عوامل طبيعي، وابسته است. (خرداد 1400)

6. تنوع عملكرد سكونتگاه ها سبب تغيير جايگاه آن ها، در رتبه بندي برحسب اهميت، ميشود. (خرداد 1400)

7. دسترسي به بازارهاي محلي، از مهمترين عوامل شكل گيري هسته اوليه روستاها و شهرهاي كشورمان بوده است. (دی 1400)

8. در روستاهايی با جمعيت كمتر ، دسترسی به خدمات و تسهيلات محدودتر است. (دی 1400)

1. نادرست    2. نادرست    3. درست    4. درست

5. نادرست    6. درست      7. درست    8. درست

جاهای خالی را با عبارت مناسب كامل كنید.

1. به بيشترين مسافتی كه مردم براي دريافت كالا و خدمات طي ميكنند ..........… آن سكونتگاه گفته ميشود. (شهریور 1401)

2. در اغلب سكونتگاه هاي روستايي، درصد بيشتري از جمعيت فعال اقتصادي، در بخش ....... فعاليت می كنند. (خرداد 1401)

3. سلسله مراتب سكونتگاه ها به معناي .............. آن ها برحسب اهميت است. (دی 1401)

4. فعاليت كشاورزي غالب در بیشتر روستاها، ...........… است. (شهریور 1400)

5. جايگاه يك سكونتگاه در سطح ناحيه ، مفهوم ............. را بيان می‌كند. (دی 1400)

1. دامنه نفوذ

2. کشاورزی

3. رتبه بندی

4. زراعت

5. موقعیت

در جملات زير عبارت صحیح را از داخل پرانتز (كمانک) انتخاب كنید.

1. وضعيت يك سكونتگاه نسبت به پديده‌های پيرامون آن (مقر – موقعيت) آن سكونتگاه می‌باشد. (شهریور 1401)

2. با افزايش جمعيت يك مادر شهر و گسترش حومه‌های آن به تدريج، منطقه (ابرشهری - مادرشهری) به وجود می‌آيد. (خرداد 1401)

3. امروزه، سرعت گسترش شهرنشيني در قاره (اروپا - آسيا) از ساير نواحي جهان بيشتر است . (دی 1401)

4. سلسله مراتب سكونتگاه ها به معناي رتبه بندي آن ها برحسب (ميزان جمعيت- اهميت)  است. (شهریور 1400)

1. موقعیت

2. مادرشهری

3. آسیا

4. اهمیت

1. در کشور ما، کلانشهر به شهرهایی گفته می‌شود که بیش از .... نفر جمعیت داشته باشد. (شهریور 1401)

1. 10 میلیون

2. 500 هزار

3. 1 میلیون

4. 2 میلیون

2. کدام مورد از ویژگی‌های دوره شهرنشینی کند در ایران بوده است؟ (شهریور 1400)

1. کاهش موالید نسبت به مرگ و میر

2. افزایش تولید محصولات کشاورزی

3. ادغام روستاها در بافت شهری

4. وابستگی بودجه کشور به درآمد حاصل از نفت

3. در کدام قاره، سرعت گسترش شهرنشینی بیشتر است؟

1. آمریکای شمالی

2. آفریقا

3. استرالیا

4. اروپا

پاسخ تست‌ها

1. گزینه 3

2. گزینه 2

3. گزینه 2

با توجه به عبارات زیر در خصوص پدیده شهرنشینی، موارد ... به طور مستقیم منجر به ... جمعیت شهرنشین می‌شوند. ( کنکور تیر 1403 )

الف. پدیده مهاجرت معکوس به دلیل گرانی مسکن، آلودگی هوا یا آسیبهای اجتماعی روی میدهد. 

ب. ممکن است به دلیل مشکلات اشتغال، روستاها و شهرها به ترتیب مهاجر فرست و مهاجر پذیر شوند. 

ج. با ورود کشورها به عصر نوسازی شیوه زندگی و فعالیت اقتصادی در روستاها تغییر پیدا کرد.

د. به دلیل افزایش رشد طبیعی، جمعیت برخی روستاها با موافقت وزارت کشور، شهر اعلام شده اند. 

1) «الف» و «د» همانند «ب» و «ج» -کاهش 

2) «ب» و «ج» برخلاف «الف» و «د» - کاهش

3) «الف» و «ج» همانند «ب» و «د» -  افزایش

4) «ب» و «د» برخلاف «الف» و «ج» - افزایش

با توجه به موارد زیر کدام مورد درست است؟ ( کنکور تیر 1403 )

الف. شهرگرایی روندی اقتصادی - اجتماعی است که طی آن ارزشها و مظاهر شهری در بین روستانشینان رواج می یابد. 

ب. نقش و عملکرد اقتصادی برخی از روستاها تغییر کرده و این روستاها نقشهای گردشگری و صنعتی را بر عهده گرفته اند.

1. «الف» مهم ترین ملاک تفاوت شهر و روستا و «ب» متداول ترین ملاک تشخیص شهر و روستا را با تغییراتی اساسی همراه کرده است. 

2. «ب» متداول ترین ملاک تشخیص شهر و روستا و «الف» دسترسی به خدمات شهرها را با تغییراتی اساسی همراه کرده است.

3. «الف» وسعت و فضای سکونت در شهرها و «ب» متداول ترین ملاک تشخیص شهر و روستا را با تغییرات اساسی همراه کرده است.

4. «ب» مهم ترین ملاک تفاوت شهر و روستا و «الف» فرهنگ و مناسبات روستاها را با تغییراتی اساسی همراه کرده است.

مطابق با تصویر زیر اگر مورد «الف» را منطقه .... یا مگالاپلیس در نظر بگیریم انتظار داریم موارد «ب»: (کنکور خارج از کشور 1403)

1. مادرشهری - تعدادی منطقه ابرشهری باشد که به دلیل افزایش جمعیت مادرشهرها و گسترش حومه های آنها به تدریج به وجود آمده اند. 

2. ابرشهری - تعدادی منطقه مادرشهری باشد که به دلیل قرارگیری در امتداد مسیرهای ارتباطی و تمرکز مؤسسه های مالی و پولی به وجود آمده اند. 

3. ابرشهری - تعدادی منطقه مادرشهری باشد که به دلیل افزایش جمعیت مادرشهرها و گسترش حومه های آنها به تدریج به وجود آمده اند. 

4. مادرشهری - تعدادی منطقه ابرشهری باشد که به دلیل قرارگیری در امتداد مسیرهای ارتباطی و تمرکز مؤسسه های مالی و پولی به وجود آمده اند

در کدام مورد مهمترین علل شهرنشینی سریع در کشورمان از سال ۱۳۳۵ به درستی مطرح شده است؟ (کنکور خارج از کشور 1403)  

۱. سلب مالکیت مالکان بزرگ و واگذاری نابرابر زمین به آنها و افزایش واردات کالاها به شهرها به جای روستاها 

۲. تقسیم نادرست زمین و بی توجهی به صنایع مونتاژ و کاهش درآمد نفتی دولتها و عدم توسعه زیر ساخت ها 

۳. توسعه کارخانجات و تجهیزات در شهرها و عدم توجه به صنایع مونتاژ در فرایند اصلاحات ارضی در سال ۱۳۳۵ 

۴. انباشت سرمایه در شهرها و اجرای ناموفق تغییر قوانین مالکیت زمین و توزیع مجدد آن به نفع کشاورزان

با توجه به تصویر زیر که یک نمونه از سلسله مراتب سکونتگاههای اروپا را نشان میدهد ارتباط تعدد و تنوع خدمات با میزان جمعیت چگونه است؟ (کنکور خارج از کشور 1401) 

1. غیرمستقیم است و هر دو با رسیدن به سمت قاعده هرم تغییر می‌کنند. 

۲. مستقیم است و همزمان با رسیدن به سمت قاعده هرم افزایش می‌یابند. 

3. مستقیم است و هر دو با رسیدن به سمت رأس هرم افزایش می‌یابند. 

4. غیرمستقیم است و هر دو با رسیدن به سمت راس هرم تغییر می‌کنند.

کدام عبارت با تصویر ترسیم شده از هسته اولیه و روند توسعه کالبدی شهر رشت در دوره‌های تاریخی مختلف مغایرت دارد ؟ (کنکور 1400)

1. حوزه نفوذ آن نسبت به سایر سکونتگاه ها گسترده تر است.

2. همانند سایر سکونتگاههای شهری و روستایی دارای مقر و موقعیت است.

3. دسترسی به آب مهمترین عامل طبیعی شکل گیری هسته اولیه آن سکونتگاه است.

4. دسترسی به راههای ارتباطی سبب ارتقاء مرتبه آن در هرم سلسله مراتب سکونتگاهی شده است.

پاسخ این تست‌ها را می‌توانید در مطلب مربوط به تحلیل سوالات درس یک تاریخ دوازدهم انسانی در سایت کانون از طریق این لینک مشاهده کنید.

با آرزوی موفقیت :)

🔵عضویت در کانال تلگرامی کانون برترها🔵