سلام خدمت دوستان پرتلاش کنکوری
این مطلب شامل آزمونک علوم و فنون ادبی مطابق با آزمون 20 اسفند قلم چی است که توسط یاسین مهدیان، رتبه 41 کنکور 1400 و دانشجوی اموزش زبان و ادبیات فارسی کرمان تهیه شده است.
1- عبارت کدام گزینه در مورد شخصیتهای ادبی، نادرست است؟ (کانون 99)
1) پروین اعتصامی در بهترین اشعار خود، از شیوۀ سنایی و انوری تقلید میکرد.
2) سیمین دانشور داستاننویسی را با «آتش خاموش» شروع کرد و در «سووشون» به اوج نویسندگی خود رسید.
3) علیمحمد افغانی از جمله نویسندگان نسل قبل از انقلاب بود که به همان روال گذشته بعد از انقلاب هم به فعالیت خود ادامه داد.
4) سیدمهدیشجاعی در نشریات «جمهوری اسلامی»، «رشد جوان» و «صحیفه» فعالیت کرده و «ضیافت» از جمله فیلمنامههای اوست.
پاسخ: گزینـــۀ 4
«ضیافت» از آثار داستانی سیدمهدی شجاعی است. از فیلمنامههای او میتوان به «بدوک» اشاره کرد.
2- کدام گزینه به ویژگی دوران مقاومت در ادبیات داستانی فارسی اشاره دارد؟ (کانون 97)
1) مشهود بودن اضطراب سیاسی در اغلب داستانها
2) رشد چشمگیر خاطرهنویسی
3) قرار گرفتن دو جناح مذهبی و دگراندیش در مقابل هم
4) تلفیق شیوههای غربی با سبک داستاننویسی فارسی
پاسخ: گزینــــۀ 1
بعد از خرداد 1342 دوران مقاومت در ادبیات داستانی فارسی شکل گرفت. از ویژگیهای این دوره میتوان به حاکم بودن اضطراب سیاسی و ترس ناشی از بدفرجامی و زندان بر اغلب داستانها، روی آوردن به داستانهای کوتاه، ترجمۀ آثار داستانی آمریکای لاتین، همدردی با ستم کشیدگان دنیا و کثرت نویسندگان اشاره کرد.
موارد گزینههای «2 و 3» مربوط به نثر انقلاب و گزینۀ «4» مربوط به نویسندگان نسل دوم است.
3- در کدام گزینه بهترتیب، آثار معرفی شده با توضیحات زیر متناسب است؟ (کانون 97)
الف) اولین رمان اجتماعی فارسی
ب) اثری داستانی از نثر انقلاب
ج) اولین اثر داستانی سیمین دانشور
1) تهران مخوف – ضیافت – شهری چون بهشت 2) تهران مخوف – کشتی پهلو گرفته – آتش خاموش
3) یکی بود یکی نبود – زیارت – شهری چون بهشت 4) یکی بود یکی نبود – جای پای خون – آتش خاموش
پاسخ: گزینــــۀ 2
«تهران مخوف» نوشتۀ مشفق کاظمی، اولین رمان اجتماعی فارسی است که در 1301 منتشر شد.
«کشتی پهلوگرفته»، «ضیافت» و «جای پای خون» از تجربههای داستانی سیدمهدی شجاعی (از نویسندگان انقلاب) است.
«آتش خاموش» اولین تجربۀ داستاننویسی سیمین دانشور و «زیارت» از آثار جلال آل احمد است.
4- در بیت «بازکش یک دم عنان ای ترک شهرآشوب من / تا ز اشک و چهره راهت پر زر و گوهر کنم» کدام آرایهها دیده میشود؟ (کانون 95)
1) استعارۀ مصرحه، ایهام، کنایه 2) ایهام، لف و نشر مرتب، تشخیص
3) لف و نشر مشوش ،واجآرایی، کنایه 4) تشخیص، ایهام تناسب، مراعات نظیر
پاسخ: گزینــــۀ 3
«عنان کشیدن» کنایه از درنگ کردن / واجآرایی «ش» و «ر»
اشک (لف 1)، چهره (لف 2) / زر (نشر 2)، گوهر (نشر 1) = لف و نشر مشوش
(چهرۀ عاشقان معمولاً زرد است، از این رو به «زر» تشبیه شده است.)
5- ترتیب صحیح قرارگیری ابیات بر اساس داشتن آرایههای «استعاره – ایهام – ایهام تناسب – تناقض» در کدام گزینه ذکر شده است؟ (کانون 97)
الف) جای مستان همه در گوشۀ محراب افتاد / تا که بالای دو چشمت خم ابرو داری
ب) آنچه سعی است من اندر طلبت بنمایم / این قدر هست که تغییر قضا نتوان کرد
ج) دل کوه سنگین پر از درد شد / زمین تیره از باد و از گرد شد
د) دیدمت دورنمای در و بام ای شیراز / سرم آمد به بر سینه، سلام ای شیراز
1) د، ج، ب، الف 2) ج، ب، الف، د 3) الف، ج، ب، د 4) ج، ب، د، الف
پاسخ: گزینـــۀ 1
بیت «د»: استعاره: «ای شیراز» استعاره و تشخیص است.
بیت «ج»: ایهام: سنگین: 1-محکم و با وزن زیاد 2-ساخته شده از سنگ
بیت «ب»: ایهام تناسب: قدر: 1-اندازه 2-تقدیر، که در این معنا با قضا تناسب دارد.
بیت «الف»: تناقض: جای مستان گوشۀ محراب بودن
6- آرایههای بیت زیر در کدام گزینه بهدرستی ذکر شده است؟ (کانون 93)
«من اگر خارم و گر گل، چمنآرایی هست / که از آن دست که او میکشدم میرویم»
1) جناس تام، واجآرایی، ایهام، تضاد 2) مراعات نظیر، پارادوکس، جناس، تشبیه
3) جناس ناقص افزایشی، مراعات نظیر، تشبیه، استعاره 4) جناس، واجآرایی، مجاز، لفّ و نشر
پاسخ: گزینــــۀ 3
اگر و گر: جناس ناقص افزایشی / خار، چمن و روییدن: مراعاتنظیر / تشبیه: شاعر به خار یا گل / چمنآرا: استعارۀ مصرحه از خداوند
7- در رکن آغازین مصراع دوم کدام بیت از اختیارات وزنی استفاده شده است؟ (کانون 97)
1) تو اگر مهر گسستی و شکستی دل خواجو / به درستی که من آن عهد که بستم نشکستم
2) فدای دوست نکردیم عمر و مال و دریغ / که کار عشق به من این قدر نمیآید
3) کس ندانست که منزلگه معشوق کجاست / آنقدر هست که بانگ جرسی میآید
4) سعدی از عقبی و دنیا روی در دیوار کرد / تا تو در دیوار فکرش نقش خود بنگاشتی
پاسخ: گزینـــۀ 3
این بیت در وزن «فعلاتن فعلاتن فعلاتن فعلن» سروده شده است که در رکن اول هر دو مصراع آن، از اختیار «آوردن فاعلاتن بهجای فعلاتن» استفاده شده است.
8- تمام اختیارات بیت زیر در کدام گزینه بهدرستی ذکر شده است؟ (کانون 97)
«بِدُرود ای پدر و مادرم، از من بدرود / که شدم فانی و در دام فنایید همه»
1) آوردن فاعلاتن بهجای فعلاتن – ابدال – بلند بودن هجای پایانی
2) آوردن فاعلاتن بهجای فعلاتن – حذف همزه – تغییر کمیّت مصوت کوتاه به بلند
3) حذف همزه – تغییر کمیّت مصوت بلند به کوتاه – ابدال
4) تغییر کمیّت مصوت کوتاه به بلند و بلند به کوتاه – حذف همزه – بلند بودن هجای پایانی
پاسخ: گزینــــۀ 4
حذف همزه: بدرود ای – مادرم از
تغییر کمیت مصوّتها: پدر و – فانی
بلند بودن هجای پایانی در هردو مصراع
9- در کدام گزینه اختیار شاعری «ابدال» وجود دارد؟ (کانون 94)
1) آمد سوی کعبه سینه پر جوش / چون کعبه نهاد حلقه بر گوش
2) چون رفت به خانه سوی خویشان / گفت آنچه شنیدی پیش ایشان
3) عهدی به هزار وعده بستی / گر بستی عهد چون شکستی
4) تا توانی میگریز از یار بد / یار بد بدتر بود از مار بد
پاسخ: گزینــــۀ 3
این بیت در وزن «مفعول مفاعلن فعولن» سروده شده است که در هجای سوم مصراع دوم (تی) از اختیار شاعری ابدال استفاده شده است.
10- در مصراع کدام گزینه اختیار شاعری قلب بهکار رفته است؟ (کانون 96)
1) ایزد کو داد جوانی و ملک 2) شوخی نرگس نگر که پیش تو بشکفت
3) گوید یک چند باز جانب یزدان شناس 4) تویی که از دیرگاه رای خطاکار تو
پاسخ: گزینــــۀ 4
در رکن اول این مصراع که بر وزن مفتعلن فاعلن مفتعلن فاعلن سروده شده، اختیار شاعری قلب بهکار رفته است. (یعنی بهجای مفتعلن، از مفاعلن استفاده شده است.)
برای رزرو مشاوره و رفع اشکال درسی و شرکت در کلاس های کنکوری با مشاوران سایت برترها بر روی لینک زیر کلیک کنید یا با شماره تماس 0216463 داخلی1174(حیدریان) تماس بگیرید.
مطالب مرتبط: