بسم الله الرحمن الرحیم
جامعه شناسی دوازدهم – درس هشتم ؛ سیاست هویت – مطابق با آزمون 20 اسفند 1400
تهیه شده توسط: آرمین عبدالحسینی ، رتبه 29 کنکور 1400 ، دانشجوی رشته حقوق دانشگاه تهران
تنازع هویت ها ؛ وحدت یا کثرت هویت ها
1. مدل همانندسازی (وحدت هویت ها)
* مدل رایج سیاست گذاری هویتی در دوره مدرن بوده است.
* به معنای پذیرش ارزش ها و سبک زندگی یک گروه توسط سایر گروه های جامعه بود به گونه ای که همه گروه ها همسان شوند.
* سیاستی بود که دولت ها برای از بین بردن تفاوت های هویتی گروه های مختلف و یکسان سازی آن ها در پیش گرفتند.
مصادیق: نسل کشی در کامبوج توسط حزب کمونیست – جابجایی و اخراج و کشتار مسلمانان در میانمار – پاکسازی قومی مسلمانان در بوسنی
2. مدل تکثر گرا (کثرت هویت ها)
* به جای مدل همانند سازی مورد توجه و تاکید در دوره پسامدرن قرار گرفت.
* تفاوت های موجود میان گروه های قومی و زبانی را حفظ و حتی تشدید می کند.
* همچنین وجود یک ساختار مشترک سیاسی و اقتصادی را ضروری دانسته که گروه های مختلف را به یکدیگر پیوند دهد.
* گاهی بعد فرهنگی هویت و تمایزات زبانی ، قومی ، مذهبی مورد تاکید قرار گرفته و گاهی بعد سیاسی هویت را مورد توجه قرار می دهد.
* بر آزادی های اجتماعی اقوام و گروه های مختلف و فرصت سهیم شدن آن ها در قدرت سیاسی تاکید کرده می شود.
* راهکارهای مسالمت آمیز برای حل منازعات گروهی و قومی ارائه می شود. گسترش برابری و رفع تبعیض های قومی و گروهی را نیز در بعد اجتماعی مورد توجه قرار می دهد.
مصادیق: کوکلاس کلان – پیوستگی فرهنگی چینی ها در آمریکا
تعارف هویت ها ؛ وحدت و کثرت هویت ها
الگوی تعارف (وحدت و کثرت هویت ها)
* شناخت متقابل هویت ها یا الگوی تعارف در مقابل دو الگوی همانند سازی و تکثر گرا قرار می گیرد.
* به شناخت متقابل افراد ، گروه ها و جوامع از یکدیگر توجه دارد. هم کمک می کند تا افراد و جوامع تفاوت های یکدیگر را درک کنند و به این تفاوت ها احترام بگذارند و هم اشتراکاتی را ایجاد می کند که به بهتر شدن روابطشان منجر می شود.
* تعارف به معنای شناخت متقابل است و همان الگویی است که قرآن ارائه می دهد و در مقابل الگوی تنازع قرار می گیرد.
* تکثر و تنوع زبانی و نژادی و قومی را مانع وحدت و همدلی نمی داند بلکه انسان ها را به منشا وحدت رهنمون می سازد.
مصادیق:
1. رشد و شکوفایی جهان اسلام از قرن سوم و چهارم هجری نیز به دلیل پیروی از این الگو و احترامی بود که اقوام مختلف در جهان اسلام برای یکدیگر قائل بودند مانند ابن سینا و فارابی که مهم ترین حکمای جهان اسلام بودند.
2. حدیث امام علی که فرمود: « مردم دشمن چیزی هستند که نمی شناسند.» یکی از راه های ایجاد آشتی ، صفا ، اتحاد و دوستی در میان گروه ها و ملت ها ، شناخت متقابل است. حکومت می تواند با زمینه سازی برای شناخت مردم از یکدیگر در سطح محلی ، ملی و منطقه ای ، بسیاری از مشکلات را حل و امکان همدلی مردم با یکدیگر را فراهم کند.
علوم اجتماعی و سیاست هویت
باید از منظری جهان شمول به هویت ها و فرهنگ ها نگریست.
- رویکرد تفسیری معتقد است خود علم سلطه گری ایجاد می کند زیرا خوب را به معنای خوب بودن برخی افراد و بد را به معنای بد بودن برخی دیگر قلمداد می کند.
- جامعه شناسی انتقادی ریشه در رویکرد تفسیری دارد و به دنبال ملاکی برای داوری علمی درباره ارزش ها و هنجارها است و نمی خواهد به این وضعیت تن دهد که داوری ارزش ها بیرون از دایره علم صورت می گیرد و می خواهد ظرفیت داوری را برای علوم اجتماعی نگه دارد و به دنبال معیارهای و ملاک های علمی است.
برای رزرو مشاوره و رفع اشکال درسی و شرکت در کلاس های کنکوری با مشاوران سایت برترها بر روی لینک زیر کلیک کنید یا با شماره تماس 0216463 داخلی1174(حیدریان) تماس بگیرید.
مطالب مرتبط:
