مباحث تكميلي مربوط به جملههاي شرطي
جملههاي شرطي به انواع مختلف تقسيم ميشوند و كتابهاي يازدهم و دوازدهم فقط به دو نوع از آنها اشاره دارد. در جملههاي شرطي نوع اول و دوم ديديم كه اصول كلي، بسيار شبيه هم است و اگر نوع اول را آموخته باشيد، يادگيري بقيه، راحت است! خوب است نگاهي اجمالي به دو نوع ديگر از جملههاي شرطي بياندازيم. تأكيد ميكنيم كه يادگيري اين موارد، ضروري نيست اما اگر بلد باشيد، يك امتياز برايتان محسوب ميشود!
جملههاي شرطي نوع سوم: در جملههاي شرطي نوع سوم، زمانهاي فعلها باز يك مرحله عقبتر ميروند؛ يعني به جاي گذشتهي ساده از ماضي بعيد، و به جاي would، could، might بايد از گذشتهي اين فعلها استفاده كنيم. ببينيد:
If Reza had studied hard, he would have succeeded
خوب است نگاهي به طرز ساختن ماضي بعيد و آينده در گذشتهي كامل كه در شرطي نوع سوم با آنها سر و كار داريم بياندازيم.
طرز ساختن ماضي بعيد:
قسمت سوم فعل + had + فاعل
طرز ساختن آينده در گذشتهي كامل:
قسمت سوم فعل+ would have + فاعل
لازم به ذكر است كه در شرطي نوع سوم نيز گاهي به جاي would در الگوي «اسم مفعول have + would» ميتوان از could يا might هم استفاده كرد.
تاكنون با سه نوع شرطي آشنا شديم، اما نوع ديگري نيز از جملههاي شرطي داريم كه اصطلاحاً به شرطي نوع صفر (Zero Type) موسوم است.
جملههاي شرطي نوع صفر: از اين نوع شرطي وقتي استفاده ميكنيم كه بخواهيم در مورد چيزهايي حرف بزنيم كه عموماً يا هميشه درست هستند مثل واقعيتهاي كلي و حقايق علمي. مثلاً:
If you heat water to 100 degrees, it boils
اگر آب را تا 100 درجه حرارت دهيد، به جوش ميآيد. (حقيقت علمي)
If it rains, the grass gets wet
اگر باران ببارد، چمن خيس ميشود. (واقعيت كلي)
Wood doesn’t burn if there is no air
چوب نميسوزد اگر هوا نباشد. (واقعيت كلي)
زمان در شرطيهاي نوع صفر در هر دو طرف بهصورت حال ساده است. تمام فعلهاي سه مثال بالا، كه زير آنها را خط كشيدهايم، حال ساده هستند.
در شرطي نوع صفر، ممکن است در جملهی جواب شرط به جای حال ساده از یک جملة امری استفاده شود مثال:
If you want to know the truth, ask him
اگر ميخواهي حقيقت را بداني، از او بپرس.
want حال ساده است ولي جملهي جواب، امري است؛ زيرا با فاعل آغاز نشده است. (ask)
If you are hungry, eat something
يادآوري اين نكته نيز ضروري است كه در شرطيهاي نوع صفر، به جاي if از when هم ميتوان استفاده كرد.
We get tired if / when we don’t get enough sleep. خسته ميشويم اگر / وقتي كه خواب كافي نداشته باشيم.