این مطلب شامل درسنامه با 5 سوال از کتاب سه سطحی جامعه شناسی درس 9 و 10 ، مطابق با برنامه راهبردی آزمون 17 اردیبهشت می باشد.
این مطلب توسط سبا جعفر زاده، تهیه شده است.
در بخش ضمیمه فایل پاسخ سوالات قرار داده شده است.
* گروه پشتیبانان ویژه کانون *
📍🔔فارابی (دسته بندی نظام های سیاسی):
📌 ملاک دین مداری یا دنیامداری نظام سیاسی را در نظر می گرفت.
📌 نظام سیاسی دینی و دین مدار براساس احکام و قوانین الهی سازمان می یابد و نظامی سیاسی دنیامدار فقط ارزشها و آرمان های دنیوی و این جهانی را مورد توجه قرار می دهد.
🔔📚فارابی (علم مدنی):
📌 فارابی علم اجتماعی را زیرمجموعه علوم انسانی می دانسته و آن را علم مدنی نامیده است.
او با توجه به جوامع زمان خود و جوامع گذشته عقلی، جوامع مختلف را براساس نوع علم، اندیشه، فرهنگ و رفتاری که دارند، به انواعی تقسیم کرده است:
📍1)مدینه فاضله:
📌 فارابی جامعه ای را که بر محور علم سازمان یافته باشد، مدینه فاضله میداند. مدینه فاضله
📌 جامعه آرمانی مورد نظر فارابی است.
📌 علم در مدینه فاضله، به علم تجربی محدود نمی شود و علوم عقلی و وحیانی را نیز دربرمی گیرد.
📍2)مدینه جاهله:
📌 فارابی جوامعی را که از علوم عقلی بی بهره اند، مدينة جاهله نامیده است.
📌 مدينة جاهله - در جوامع جاهله، علم ابزاری می تواند وجود داشته باشد اما علمی که از ارزشها، آرمان ها و حقیقت زندگی سخن بگوید،
وجود ندارد.
📍3)مدینه فاسقه:
📌 جامعه ای است که در نتیجه انحراف عملی از مدینه فاضله، شکل گرفته است.
📌 در مدينة فاسقه، با این که مردم حقیقت و عدالت را می شناسند، از آنها بهره می گیرند و براساس آن عمل نمی کنند
📍مدینه ضاله:
📌 جامعه ای است که در اثر انحراف نظری از مدینه فاضله شکل می گیرد.
📌 در مدینه ضاله، نظرات علمی پذیرفته شده در مدینه فاضله، تحریف می گردند.
📌در این جامعه، آرمانها، ارزشها و امور غیرعقلانی، آرمان ها و ارزشهای عقلانی معرفی می شوند.
🔔📚ابن خلدون
📌ابن خلدون علم اجتماعی خود را علم عمران می نامد. 📌او با تاثیرپذیری از قرآن، به دنبال شناخت سنتهای الهی در جامعه بود. او از جامعه آرمانی سخن نمیگفت ؛ زیرا در مطالعات خود به روش عقلی توجه چندانی نداشت و بیشتر از روش حسی و تجربی بهره می برد.
📍او با استفاده از تجربه تاریخی جوامع پیرامون خود
عصبیت» به عنوان عامل شکل گیری جوامع یاد می کرد و این دریافت خود را به همه جوامع تعمیم میداد. رویکرد ابن خلدون انتقادی نیست و جامعه شناسی محافظه کارانه است.
🔔📚 میرزای نائینی (لزوم قانون اساسی در دولت اسلامی)
📍 میرزای نائینی معتقد بود با توجه به شرایط اجتماعی، نمی توان حاکمان عادل و عالم را منصوب کرد ولی می توان ساختاری عادلانه از طریق مجلس بنیان گذاشت. مطابق این نظریه، مشروطه گرچه نظام مطلوب در دوران غیبت نیست ولی بهترین نظام موجود در شرایط آن روزگار است.
📍📚 امام خمینی (ره): (ولایت فقیه)
📌امام خمینی (ره) به این نتیجه رسید که مردم می توانند با مشارکت و حضور فعال خود، هر دو شرط مطلوب جامعه آرمانی شیعه را تحقق ببخشند. مردم در این نظریه از طریق مجلس شورای اسلامی و مجلس خبرگان در تحقق بخشیدن به نظام مطلوب در عصر غیبت مشارکت می کنند. مجلس شورای اسلامی، وظیفه تحقق شرط اول (رفتارها و ساختارهای عادلانه و مجلس خبرگان، وظیفه تحقق شرط دوم (حاکمان عادل) جامعه آرمانی شیعی را دارد و رهبر نیز وظیفه نظارتی دارد
💥🔔تعریف اصطلاحات:
📍عقل نظری:قوه ای است که واقعیت هایی را که مستقل از آگاهی و اراده انسان وجود دارند،شناسایی میکند.
📍عقل عملی:قوه ای است که واقعیت هایی را که با آگاهی واراده انسان به وجود می آیند شناسایی میکند.
💥💥💥📚🔔🔔روابط علی معلولی مهم:
علت:⬅️معلول
📍عدم محدودیت روش علمی به روش حسی و تجربی در جهان اسلام+به رسمیت شناختن عقل و وحی(علت)⬅️عدم انحصار علوم نافع به علوم ابزاری(تجربی)
📍به رسمیت شناختن تفاوت های قومی،نژادی،زبانی و فقهی در فقه اسلامی(علت)⬅️فراهم شدن فرصت شکل گیری امت اسلامی
📍مقبولیت و مرجعیت علم فقه در فرهنگ عمومی جامعه ایران ⬅️شکل گیری دو انقلاب اجتماعی در قرن بیستم بر مبنای دونظریه فقهی(معلول)
📍تعامل عالمان مسلمان با علوم اجتماعی مدرن(علت)⬅️فراهم شدن زمینه طرح نظریات جدید،امکان گسترش علوم اجتماعی جهان اسلام و امکان تحلیل مسائل جامعه اسلامی(معلول)
📍شناخت تفاوت پدیده های اعتباری و تکوینی توسط متفکران مسلمان(علت)⬅️عدم مشابهت علوم اجتماعی اسلام
