به نام خدا
منطق پایه دهم:
*استدلال ها برسه نوع اند : 1-استدلال تمثیلی 2- استدلال استقرایی
3-استدلال قیاسی
1-استدلال تمثیلی :
تعریف: رسیدن از مقدمه جزئی به نتیجه جزئی(به دلیل مشابهت ظاهری)
*درادبیات و روان شناسی و صنایع هوایی مورد استفاده است
*میزان قوت و ضعف: استدلالی ضعیف با نتایج احتمالی است
دلیل ضعف: به صرف مشابهت ظاهری میان 2 امر جزئی نمی توان حکمی را تسری داد
شیوه های نقد: 1- توجه به وجوه اختلاف و نشان دادن اشتباه بودن مشابهت
2-یافتن استدلال تمثیلی مخالف که درستی تمثیل را زیر سوال میبرد
2-استدلال استقرایی: * رسیدن ازمقدمی جزئی به نتیجه کلی
میزان قوت و ضعف: استدلالی چندان قوی نیست زیرا تک تک جامعه بررسی نمیشود و برمبنای تخمین است (ازلحاظ قوت و ضعف سطح متفاوتی دارد)
استقرا و علوم تجربی: دانشمندان این رشته تلاش می کنند بااستفاده ازاین نوع استدلال در علوم تجربی مبنایی قوی ایجادکنند
اهن هادی الکتریسیته است/ روی هادی الکتریسیته است/ مس هادی الکتریسیته است ...= فلزات هادی الکتریسیته اند
شرایط استقرای قوی: 1- نمونه ها تصادفی و متفاوت باشند و بیانگر همه طیف های مختلف باشند
2- تعداد نمونه ها نسبت به کل جامعه اماری نسبت مناسبی داشته باشد
*اگراین شرایط رعایت نشود دچار مغالطه تعمیم شتاب زده می شویم
استنتاج بهترین تبییین: این روش نوعی استدلال استقرایی است
*درزندگی روزمره ما کاربرد زیادی دارد(درمسائل علمی جهت بررسی فرضیه های علمی استفاده می شود)
*روش ان به این صورت است که احتمالات مختلف را بررسی می کند و تبیین های اشتباه را حذف کرده و به بهترین تبیین می رشد
3-استدلال قیاسی: الف- اقترانی ب- استثنایی
الف- اجزای نتیجه درمیان مقدمات پخش شده است
مثال) اشعاری که رضا می سراید در قالب سپید است/ قالب سپید دارای قافیه نیست= اشعاری که رضا می سراید دارای قافیه نیست
ب- عین نتیجه یا نقیض ان دریکی از مقدمات امده است
مثال) اگرباران ببارد زمین خیس میشود/ زمین خیس نیست= باران نمی بارد