سياره کوتوله زينا که يک سال پس از کشفش يعني در سال 2006 رسما سياره کوتوله اريس نامگذاري شد سنگينترين و بزرگترين سيارهکوتولهاي است که به دنبال هشت سياره سامانه خورشيدي به دور خورشيد در حرکت است.
خردسياره اريس بزرگترين جرمي است که فراتر از سياره نپتون در حرکت بوده و به عنوان يک سياره کوتوله شناخته ميشود. قطر اين سياره کوتوله دو هزار و 326 کيلومتر تخمين زده شدهاست و 27 درصد بزرگتر از پلوتو برآورد شده است.
سياره کوتوله اريس در ژانويه سال 2005 توسط تيمي از اخترشناسان در رصدخانه پالومار به رهبري مايک براون و با استفاده از تصاويري که در 21 اکتبر سال 2003 به ثبت رسيده بودند، کشف شد و هويت آن کمي بعدتر در همان سال به اثبات رسيد. اين کوتوله يک جرم فرا-نپتوني يا TNO بوده و يکي از اعضاي گروهي از اجرام نامنظم به نام صفحه پراکنده است. اين جرم داراي قمري مشهور به نام ديسنوميا است و بدون در نظر گرفتن تعدادي از ستارههاي دنبالهدار، اين کوتوله و قمرش درحال حاضر با فاصلهاي برابر 96.6 واحد نجومي از خورشيد، دورافتادهترين اجرام طبيعي در سامانه خورشيدي به شمار ميروند.
از آنجايي که به نظر اريس بزرگتر از پلوتو ميآيد امکان کشف آن به وجود آمد و ناسا در ابتدا آن را دهمين سياره سامانه خورشيدي ناميد. اين کشف به همراه کشف ديگر اجرامي با اندازههاي مشابه، اتحاديه بينالمللي نجوم را بر آن داشت تا براي اولين بار مفهوم سياره را تعريف کند. بر اساس اين تعريف که در 24 آگوست سال 2006 به تاييد رسيد، اريس به همراه اجرامي مانند پلوتو، سرس، هائومي و ميکميک به عنوان سيارههاي کوتوله معرفي شدند.
رصدهاي انجام شده در نوامبر سال 2010 قطر اين سياره کوتوله را دو هزار و 326 کيلومتر برآورد کرد و به اين شکل،اريس نيز به جرمي هم اندازه پلوتو تبديل شد. کشف اين سياره کوتوله به واسطه حرکت بسيار آرامي که داشت، در ابتدا امکانپذير نبود اما محققان با استفاده از نرمافزار تحليل کننده تصاوير نجومي، حرکات اين سياره کوتوله را رديابي کرده و در نهايت موفق به کشف آن شدند. اريس به همراه سياره کوتوله ديگري به نام ميکميک و هائومي کشف شد،کشفهايي که اعلام آنها در محافل نجومي جنجالآفرين شد.
اريس يک سياره کوتوله فرانپتوني يخي يا پلوتوئيد است و ويژگيهاي مداري آن،اين جرم را بيشتر در گروه اجرام صفحه پراکنده يا SDO قرار ميدهد، اجرامي که گفته ميشود به واسطه تعاملات گرانشي با نپتون در زمان شکل گيري سامانه خورشيدي از کمربند کويپلر جدا و پراکنده شدهاند.
اريس در ابتداي کشف شدن با نام ديگري شناخته ميشد. در آن زمان اين سياره دهم سامانه خورشيدي با نام غير رسمي زينا شناخته ميشد اما در 13 سپتامبر سال 2006 نام الهه نزاع و درگيري در اساطير يونان باستان، يعني اريس، براي آن انتخاب و تصويب شد.
بر روي سطح اين سياره کوتوله بر اساس تصاوير فروسرخي که از آن به ثبت رسيده يخهاي متاني وجود دارند و نشان ميدهند ممکن است سطح آن نيز مشابه با پلوتو از بافتي همسان برخوردار باشد. حرارت اين جرم نيز ميان منفي 243 و منفي 217 درجه سلسيوس در نوسان است.