درس زيست شناسي در آزمون رشته تجربي بهخاطر دارا بودن ضريب بالا در کنکور سراسري از اهميت ويژهاي برخوردار است وبهخاطر تأثير مهمي که اين درس در کنکور دارد، معمولاً دانش آموزان اين درس را خيلي خوب مطالعه مي کنند.
در کنکور سراسري تعداد سوالات اين درس 50ومدت پاسخگويي 36دقيقه است.
دراين درس 54تا56 درصد سوالات کنکور ازدروس پايه و 44تا46 درصد ازدروس پيش دانشگاهي است.
زيست شناسي با ضريب 12 بالاترين ضريب را در ميان دروس گروه آموزشي علوم تجربي دارا است و اين نشان از اهميت ويژه اين درس در بين دانش آموزان اين رشته ميدهد.
شواهد نشان ميدهند که فقط ۷ درصد از دانش آموزان تستهاي زيست شناسي را بالاي۵۰ درصد ميزنند. از دو جنبه مي توان به اين مشکل نگاه کرد؛ اول آن که دانش آموزان سواد کافي نداشته باشند. اما اين دليل چندان قابل استناد نيست.
نکته دوم و عامل اصلي ضعف داشتن در پاسخ گويي به تستهاي زيستشناسي، عدم درک سؤالات و عجله در پاسخ دادن است. هر سؤال نکات کليدي دارد که با خوب فهميدن سؤال قابل دستيابي است.
*براي هر سؤال زيست شناسي ۴۵ ثانيه زمان وجود دارد. از اين زمان ميتوان ۱۵ ثانيه را به خوب خواندن سؤال، ۱۵ ثانيه را به خواندن گزينهها و ۱۵ ثانيه را به پاسخ دادن و پر کردن پاسخ نامه اختصاص داد.
البته بيان اين نکته صرفاً براي ايجاد يک الگو و تصوير ذهني است، نه اين که واقعاً براي هر تست زمان بگيريد! در تست هاي زيست شناسي، دقت به روي درک و فهم متن سؤالات اهميت بيشتري دارد.
آنچه در درس زيستشناسي اهميت فوقالعادهاي پيدا ميکند چگونه خواندن اين درس و پي بردن به نکات، مفاهيم و مطالب در کتاب درسي است.
کتاب درسي منبع اول و آخر طرح سوال در کنکور است و نکته ي مهمي که در هنگام مطالعه ي اين درس بايد به آن توجه داشت مرور است .
اين درس ، درسي نيست که با يک بار خواندن توانست در آن درصد بالايي کسب کرد بنابراين مرورهاي متوالي ومفهومي خواندن اين درس بايد در اولويت برنامهها قرار داده شود.
علت اينکه دانش آموزان اين درس را بيش از دروس ديگر ميخوانند ولي موفقيتي هم رديف با زحمات خود کسب نمي کنند اين است که :
*-دانشآموز مطالب را رو بنايي و سطحي خوانده و هرگز به عمق مفاهيم مطرح شده فکر نکرده بنابراين قادر به ارتباط دادن مسايل مختلف کتابها با هم نبوده و لذا نميتواند پاسخ صحيح را انتخاب کند. به همين منظور بايد نکات خاصي را در زمينه خوب خواندن کتاب و ارتباط دادن مطالب درسي کتابهاي مختلف زيست با هم مدنظر قرار دهد.
زيست شناسي و آزمايشگاه 1در کنکور، درحدود 13 تا 15 سؤال را به خود اختصاص ميدهد،
زيست شناسي و آزمايشگاه 2حدود 17 تا 20 سؤال را معمولاً در آزمون سراسري به خود اختصاص ميدهد.
يکي از فصل هاي مهم اين کتاب فصل 8 (ژنتيک) است که هرساله تعدادي از سوالات کنکور را شامل مي شود و براي بعضي از دانش آموزان همچون کابوسي ميماند .در صورتي که با دقيق ومفهومي خواندن و وقت گذاري براي آن مي توان براحتي آن را يادگرفت و بر آن تسلط کافي يافت.
کتاب زيستشناسي سال سوم در سالهاي اخير بارمبندي حدود 40-35 درصدي در کنکور دارد که نشان از اهميت بالاي اين کتاب در کنکور دارد.
از فصل هاي مهم اين کتاب، فصل 4 است که حدود 8 تست کنکور را شامل مي شود .
در اين درس توجه به اشکال و نمودارها بسيار مهم است که نبايد مورد بي توجهي قرار بگيرد.
دانش آموزاني که خواهان يکي از رشته هاي خوب رشته ي علوم تجربي مانند پزشکي ، دندانپزشکي ، داروسازي و... هستند، بايد در اين درس درصدي بالاتر از 80-85 درصد(در مناطق 1و2 ) ودرصدي بالاتراز 70درصد(در منطقه 3) را کسب کنند.
براي کسب يک رتبه ي زير 1000 مطالعه ي مستمر و حداقل روزانه 2 ساعت الزامي به نظر مي رسد.
در هنگام مطالعه ي اين درس ، کتاب درسي به عنوان بهترين مرجع مطالعه است، منظور از مرور هاي متوالي و مطالعه ي مستمر، خواندن طوطيوار مطالب و تنها حفظ کردن آن ها نيست، شما بايد براي يادگيري عميق مطالب از شيوه هاي صحيح مطالعه استفاده کنيد. دقت کنيدکه شيوه ي مطالعه و ياد گرفتن از خود مطالعه مهم تر است.
استفاده از روش پس ختام مي تواند خيلي مؤثر باشد، مطالعه ي اجمالي اوّليه در شکل گيري يک ذهنيت کلي به شما کمک مي کند. در هنگام مطالعه از هيچ قسمت کتاب غافل نشويد و مطالب آن را خط به خط و با دقت بخوانيد و زير مطالب مهم آن خط بکشيد (يا اين کار را با ماژيک علامت زن انجام دهيد.) به نمودارها و شکل ها دقت کافي داشته باشيد.
از حاشيه نويسي در اين درس استفاده کنيد و همچنين از مطالب خوانده شده ، خلاصه نويسي به عمل آوريد و مطالب خلاصه شده را به صورت نمودار درآوريد و آنها را دسته بندي کنيد.
براي حفظ مطالب آن از بحث ياديارها که در فصل دوم مطرح شده استفاده کنيد و با خلاقيت ، مطالب را در قالب نمودارها و ياديارها و... فرا بگيريد. اگر در آزمونهاي کانون شرکت ميکنيد ،حتمآً بعد از بررسي سوالات نکته هاي هر تست را در حاشيه درس مربوطه يا در دفتر نکته برداري يادداشت نماييد.
در هنگام مطالعه ي فصل هاي جديد، مطالب فصل قبل مرور نماييد تا آنها را فراموش نکنيد و بازهم تکرار مي کنم : «اين درس را چندين بار به طور جدي و فعال مرور کنيد.»
با توجه به تغييرات کتاب هاي زيست شناسي نسبت به سال هاي گذشته ، ديگر نمي توان به کتاب زيست پايه ي خاصي (مثلاً پيش دانشگاهي) اهميت بيش تر دارد. اولاً مطالب کتاب هاي زيست بسيار به هم پيوسته مي باشند و براي يادگيري مطالب لازم است تمامي کتاب هاي زيست را (دوم، سوم، پيش دانشگاهي) به دقت مطالعه کرد و ثانياً برخلاف سال هاي گذشته ديگر سهم پايه ي خاصي در پرسش هاي کنکور بيش تر از پايه ي ديگر نيست و مي توان گفت تقريباً تعداد پرسش هاي برابري از هر سه پايه مطرح مي شود.
در اين درس بررسي تست هاي سال هاي قبل کنکور سراسري و دانشگاه آزاد بسيار مهم است . تقريباً نيمي از پرسش ها در اين درس در سال هاي قبل به نحوي آمده است . (مثلاً به صورت پرسش هاي مشابه ) که اين امر خود اهميت مرور و بررسي تست هاي سال هاي اخير آزمون سراسري را در اين درس نشان مي دهد.
ميرزايي
کارشناسي ارشد زيستشناسي تکويني
دبير ناحيه 3 مشهد