دانشگاه تهران
در اواخر بهمن ماه 1312 دکتر علی اصغر حکمت ( وزیر معارف وقت ) پیشنهاد تأسیس دانشگاه را در هیئت وزیران وقت مطرح نموده و مقرر شد بودجه ویژه ای برای تأسیس ساختمان دانشگاه در نظر گرفته شود. این طرح در تاریخ 8/3/1313 به تصویب مجلس شورای ملّی رسید و پس از آن دانشکده پزشکی به عنوان اولین دانشکده دانشگاهی ایران در دستور ساخت قرار گرفت که در 15 بهمن 1313 بطور رسمی افتتاح گردید . در ابتدا شش دانشکدة طب ، علوم معقول و منقول ، حقوق ، علوم و ادبیات راه اندازی گردید . در سالهای بعد دانشکده های دیگر به آنها افزوده یا از آنها مشتق شد.
در حال حاضر این دانشگاه دارای 17 دانشکده ، 2 مجتمع آموزشی ، 4 مرکز یا مؤسسه آموزشی _ پژوهشی ، 14 مؤسسه پژوهشی و 3 مؤسسه خدماتی _ اطلاع رسانی می باشد . علاوه بر این ، گنجینه ها و مراکز گوناگون فرهنگی ، رفاهی ، درمانی مانند موزه مقدم ، باغ نگارستان ، مجتمع خوابگاهی کوی دانشگاه ، مرکز بهداشت و درمان ، مجتمع فرهنگی _ تفریحی خزر آباد و ... ساختار دانشگاه را تشکیل می دهند . بخش عمده دانشگاه در مرکز تهران قرار دارد و قسمت هایی از آن نیز در شهرهای کرج ، قم ، مامازند ، ساری و خیرودکنار مستقر شده اند.
از میان فرهیختگان دانشگاه بزرگانی چون شهید دکتر مصطفی چمران ، آیت ا... شهید دکتر مرتضی مطهری ، دکتر مفتح ، استاد علی اکبر دهخدا ، پروفسور رضا ، دکتر ریاضی و ... به جامعه علمی و عرصه های مختلف بین المللی عرضه شده اند که اینان خود به همراه اندیشمندانی چون دکتر محمود حسابی ، دکتر علی شریعتی ، دکتر محمد محمدی ، دکتر سید محمد کاظم عصار و دکتر جعفر شهیدی نقش ارزنده ای در عرصه های پژوهش و تربیت نیروهای متخصص ایفا نموده اند.
ویژگیهای خاص دانشگاه تهران
ویژگی های انحصاری دانشگاه تهران را می توان به دو حوزه مختلف مربوط دانست ابتدا قدمت این دانشگاه به عنوان اولین دانشگاه تهران که این قدمت همراه با نوآوری بوده و بطور کلی توانسته اعتبار بین المللی کسب نموده و مدرک این دانشگاه اعتبار جهانی دارد.
حوزه دوم معرفی دانشگاه تهران به عنوان نماد آموزش عالی کشور که میزان رشد و پیشرفت علمی این دانشگاه به صورت مستقیم بر سایر دانشگاه ها تأثیر گذار می باشد و ویژگی های اجتماعی آن همیشه کانون توجه دیگران می باشد در پایان می توان به شهیدان بزرگی چون شهید مطهری، شهید مفتح، شهید چمران به عنوان وارثان علم و عمل که در این دانشگاه تحصیل و تدریس کرده اند اشاره نمود.
دانشکده ها
• دانشکده ادبیات دانشگاه تهران
• دانشکده اقتصاد دانشگاه تهران
• دانشکده الهیات دانشگاه تهران
• دانشکده تربیت بدنی دانشگاه تهران
• دانشکده جغرافیا دانشگاه تهران
• دانشکده حقوق دانشگاه تهران
• دانشکده دامپزشکی دانشگاه تهران
• دانشکده زبانهای خارجی دانشگاه تهران
• دانشکده علوم دانشگاه تهران
• دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران
• دانشکده علوم تربیتی دانشگاه تهران
• دانشکده فنی دانشگاه تهران
• دانشکده محیط زیست دانشگاه تهران
• دانشکده مدیریت دانشگاه تهران
• دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران
• دانشکده هنرهای زیبا دانشگاه تهران
• دانشکده کشاورزی دانشگاه تهران
پردیس هنرهای زیبا
تأسیس دانشکده هنرهای زیبا در سال 1318 صورت گرفته است ولی در سال 1384 طبق تصمیم هیأت امنای دانشگاه تهران و به منظور سرعت بخشیدن به رشد و توسعه علمی دانشگاه و تسریع در فرایندهای آموزشی و پژوهشی و اجرایی با توجه به گستردگی فعالیتها و تنوع چشمگیر رشتههای تحصیلی تصمیم به ارتقاءِ ساختار اداری از دانشکده به پردیس گرفته شد.
دانشکده هنرهای زیبا به دلایل زیر واجد ارتقاء از سطح دانشکده به پردیس بوده است:
1ـ مؤسس رشتههای هنری در ایران و منحصر به فرد بودن آن در کشور و حتی در منطقه پیرامونی
2ـ نقش مؤثر در تأسیس بسیاری از دانشکدههای هنری در ایران (نقش دانشآموختگان هنرهای زیبا در تأسیس گروههای آموزشی سایر دانشگاهها)
3ـ منحصر به فرد بودن دانشکده هنرهای زیبا در کشور و در منطقه پیرامونی
4ـ حضور دانشآموختگان پردیس در مقیاس جهانی و ملی به علت ارائه آثار برجسته هنری بسیاری از دانشآموختگان پردیس جزو مشاهیر برتر کشور و در مواردی جهان هستند.
5ـ کسب جوایز برتر در اکثر جشنوارههای هنری ایران و جهان چه از سوی دانشجویان، چه از سوی اعضای هیأت علمی و چه از سوی دانشآموختگان
ویژگیهای منحصربهفرد بالا موجب گردید تا دانشگاه تهران نسبت به تأسیس پردیس هنرهای زیبا و تغییر ساختار دانشکده هنرهای زیبا سابق که متشکل از 8 گروه آموزشی بوده به چهار دانشکده و یک گروه مستقل اقدام نماید، چهار دانشکده عبارتند از: دانشکده شهرسازی، دانشکده معماری، دانشکده هنرهای تجسمی، دانشکده هنرهای نمایشی و موسیقی و گروه آموزشی مطالعات عالی هنر.
تاریخچه دانشکده هنرهای زیبا: (پردیس فعلی هنرهای زیبا)
در مهرماه 1318 بنا به توصیه و حمایت اسماعیل مرآت وزیر فرهنگ وقت، دانشکده هنرهای زیبا به جای مدرسه کمالالملک و مدرسه عالی صنایع پیشه و هنر و در ابتدا با نام «هنرکده» تأسیس گردید. قبل از دانشکده هنرهای زیبا، تنها مدرسه قابل اعتنا و مؤثر هنری در دوران معاصر، مدرسه کمالالملک بود که با کنارهگیری و درگذشت این استاد نقاشی، به مدرسه صنایع پیشه و هنر تبدیل شد. شاگردان کمالالملک اداره و تدریس در آن را به عهده گرفتند در همین زمان، با همکای پروفسور رولان دُوبرال فرانسوی و مهندس محسن فروغی مدرسهای با دورهای دوساله به نام مدرسه عالی معماری و به مدیریت استاد ابوالحسن صدیقی تاسیس گردید. ایجاد «هنرکده» سبب شد تا این مدرسه نوپا که چند ماهی از تأسیس آن نگذشته بود با مدرسه صنایع پیشه و هنر در هم ادغام شوند.
«هنرکده» ابتدا با سه شعبة معماری، نقاشی و مجسمهسازی در محل «مدرسة خان مروی» (محل مدرسة مروی فعلی واقع در خیابان ناصرخسرو، کوچة مروی) تأسیس شد. با موافقت وزارت پیشه و هنر، دروس شعبه معماری هنرسرای عالی و شعبه نقاشی و مجسمهسازی هنرستان عالی هنرهای زیبای نوین (که تابع آن وزارتخانه بود)، منحل و دانشجویان آنها به هنرکده، واقع در مدرسه مروی منتقل گردیدند. با پذیرفتن عدهای داوطلب جدید در قالب اساسنامه و آئیننامههای آموزشی، فعالیت هنرکنده آغاز گردید.
در سال 1321 هـ .ش، با تلاش مسئولین ذیربط، این هنرکده با عنوان «هنرهای زیبا» ضمیمه دانشگاه تهران گردید. مکان هنرکده در زیرزمین دانشکده فنی تشکیل گردید و سپس در سال 1328 به عنوان دانشکدهای مستقل به نام «دانشکده هنرهای زیبا» تغییر نام پیدا کرد. در شهریورماه 1328 یکی از کارگاههای دانشکده واقع در جنوب شرقی دانشگاه مورد استفاده قرار گرفت و یک سال بعد بنای دیگری نظیر آن آماده و به شعبه معماری اختصاص یافت. در بنای قبلی قسمت اداری و کتابخانه و کلاسهای درس و شعبه نقاشی مستقر گردیدند.
با تصمیم وزارت فرهنگ برای تأسیس هنرکده، در سال 1319 ـ آندره گدار برای برنامهریزی، راهاندازی و سپس سرپرست هنرکده منصوب شد. وی از مهندسان شاغل در شرکت سنتاب، که اجرای ساختمانهای دانشگاه تهران را به عهده داشتند، برای تدریس دعوت نمود. مهندسان معمار دعوت شده عبارت بودند از: ماکسیم سیرو (فرانسوی) ـ رولان، دوبرول (فرانسوی)، موزر (سوئیسی)، محسن فروغی و خاچیک بابلیان (ایرانی). تعدادی از معلمان مدرسه صنایع پیشه و هنر نیز دعوت شدند تا تدریس نقاشی، موسیقی و مجسمهسازی را به عهده بگیرند. در سال 1331 به دنبال استعفای آندرهگدار و بازگشت به پاریس، محسن فروغی به عنوان اولین رئیس ایرانی دانشکده هنرهای زیبا انتخاب و تا سال 1341 در این سمت باقی ماند.
دانشکده هنرهای زیبا که با سه رشته معماری، نقاشی و مجسمهسازی آغاز به کار نمود، با گذشت نزدیک به هفتاد سال از تاسیس آن، اینک جایگاه ویژهای در دانشگاه تهران و نیز مجموعه آموزش عالی کشور در رشتههای هنر، معماری و شهرسازی دارد. یکی از قدیمیترین و بزرگترین دانشکدههای دانشگاه تهران میباشد، که خود دانشگاه مادر در کشور است. مجموعه رشتههای آن که در آغاز تاسیس سه رشته را شامل میگردید، اینک به بیش از 38 رشته و در تمام مقاطع کارشناسی، کارشناسیارشد و دکتری رسیده است.
پس از انقلاب اسلامی، درسال 1357 دانشکده هنرهای زیبا با پنج گروه آموزشی فعالیت آموزشی خود را ادامه داد. در روند توسعه آموزشی ـ پژوهشی، برنامههای دوره دکتری معماری و شهرسازی و نیز دورههای کارشناسیارشد و دکتری پژوهش هنر تدوین گردیدند. پس از تصویب شورای عالی گسترش دانشگاهها و از نیمسال دوم سال تحصیلی 71ـ1370، پذیرش دانشجویان دکتری شهرسازی، دکتری معماری، کارشناسیارشد ناپیوسته رشتههای طرحی صنعتی، پژوهش هنر و تصویرسازی آغاز و رشتههای موسیقی و مجسمهسازی نیز نوگشایی و شروع به فعالیت نمودند.
رشته مجسمهسازی پس از انتقال هنرکده به دانشگاه به دلیل کنارهگیری آقای صدیقی تا زمان تصدی مهندس سیحون به ریاست دانشکده تعطیل شد. در زمان مهندس سیحون گروههای جدید آموزشی شهرسازی، هنرهای نمایشی و موسیقی به دانشکده اضافه گردید. در زمان دکتر مهدی کوثر گروه هنرهای تجسمی خود به پنج رشته نقاشی، مجسمهسازی، گرافیک، عکاسی و طراحی صنعتی تقسیم شد. در سال 1384 تبدیل دانشکده به پردیس هنرهای زیبا، پردیس مرکب از چهاردانشکده و یک گروه مستقل و یک پژوهشکده فرهنگ و هنر است پردیس اکنون دارای 105 عضو هیأت علمی در مرتبههای استادی، دانشیاری، استادیاری و مربی به تفکیک دانشکدهها و گروه مطالعات عالی هنر میباشد.
هنرهای تجسمی از جمله اصلیترین وسیله ارتباطی بین افراد و جوامع مختلف هستند زبان هنری زبانی است که حد و مرزی نمیشناسد و با بیانی جذاب، افکار، اندیشهها و ارزشهای یک ملت را برای نسل آینده به خارج از مرزهای جغرافیایی منتقل میکند. امروزه تصویر مانند کلام، حامل پیام و معانی خاصی است که مخاطب عام و خاص دارد. از آنجا که ارتباط از طریق تصویر در دنیا وسعت فراوان یافته است و این مهم، در ابعاد وسیعی در امر پیامرسانی و ایجاد سلیقه هنری و انتقال مفاهیم بسیار مؤثر واقع میشود. لازمست با ایجاد دورهای که بتواند افرادی لایق و کارآمد را پرورش دهد از سطح کیفی خوبی برخوردار باشند و در ارسال و انتقال مفاهیم فرهنگی و تمدنی کشور به جهان و مقابله با نفوذ بیرویه فرهنگ بیگانه فعالیت مستمر داشته باشد. گروه آموزشی نقاشی و مجسمهسازی رشتههای نقاشی و مجسمهسازی این دانشکده در زمره اولین رشتههای دانشکده هنرهای زیبا هستند که هفتاد سال پیش همراه با رشته معماری تأسیس گردیدند. سرپرستان اولیه این دو رشته به ترتیب مرحوم استاد علیمحمد حیدریان و مرحوم استاد ابوالحسن صدیقی از شاگردان برجسته استاد کمالالملک بودند که هریک تأثیر غیرقابل انکاری در جایگاه این رشتهها داشتند. نسلهای اول تا چهارم نقاشان معاصر شاگردان مرحوم حیدریان بودند که خود بعداً اساتید دانشکده هنرهای زیبا شده و بانی تحولات عدیدهای گردیدند. رشته نقاشی رشته نقاشی از بروز احساس و جوشش درون هنرمند و ابلاغ پیام تا بیان موضوعات تعیین شده را دربر میگیرد. هنرمند نقاش آنچه را که میخواهد توسط اشکال و رنگها روی سطوح کوچک و بزرگ با ابزار و شیوههای گوناگون، نقاشی نموده و توسط آن با دیگران ارتباط برقرار میکند. روح و نفس هنرمند نقاش مستقیماً روی آثار هنری وی تأثیر گذاشته و آن را در جهت و در خدمت اهداف ارزشهای جامعه قرار میدهد. رشته مجسمهسازی نیز دارای تاریخچهای مشابه معماری و نقاشی در پردیس هنرهای زیبا است. سرپرست اولیه این رشته مرحوم استاد ابوالحسن صدیقی از شاگردان برجسته استاد کمالالملک بودند. رشته مجسمهسازی رشته مجسمهسازی 3 نفر عضو هیأت علمی در مرتبه مربی و مربی آموزشیار به فعالیت مشغول هستند این رشته دارای 85 نفر دانشجو در مقاطع کارشناسی میباشد. رشته نقاشی دارای دو دوره کارشناسی و کارشناسیارشد میباشد و رشته مجسمهسازی فقط دارای دوره کارشناسی میباشد. اساتید رشته مجسمهسازی با ارتقاء سطح علمی و عملی دانشجویان آنان را برای مواجه با مسائل تئوریک رشته مجسمهسازی و قدرت ایجاد آثار هنری برجسته توانا میسازند. گروه ارتباط تصویری و عکاسی رشته گرافیک رشته گرافیک توسط استاد دکتر کوبان، مرتضی ممیز در سال 1355 تأسیس گردید. از این رشته 80 درصد نسل طراحان امروز ایران را تربیت کردهای که نزدیک به ده درصد آنها عضو مجامع بینالمللی و دارای اشتهار جهانی هستند. برنامهریزی آموزشی این رشته همیشه با توجه به تغییرات و شیوههای جدید طراحی شد در داخل و خارج از کشور انجام شده و تلاشهای آموزشی آن الگوی برنامهریزی رشتههای گرافیک سایر مدارس عالی کشور گردید. اکثر اساتید گرافیک مدارس ایران فارغالتحصیل این رشته در پردیس هنرهای زیبا هستند. این رشته دارای مقاطع تحصیلی کارشناسی و کارشناسیارشد میباشد. رشته عکاسی قدیمیترین رشته، عکاسی در کشور متعلق به این گروههای گروه در سال 1362 به همت دکتر شفائیه تأسیس یافته است. هدف این رشته آماده نمودن افراد متخصص و هنرمندی است که قادر باشند نیازهای روزافزون جامعه در زمینههای مختلف مربوط به عکاسی را پاسخگو باشند. فارغالتحصیلان این دوره تواناییهای متنوعی خواهند داشت، از آن جمله، خدمت در نهادهایی که عهدهدار تبلیغ و ارتباط جمعی هستند (خبرگزاری، صدا و سیما، نشریات، و...) به عنوان خبرنگار عکاس؛ کار در زمینههای تخصصی عکاسی در کنار کارشناسان علوم و فنون و هنرها (کاربرد عکاسی در رشتههای مختلف تخصصی)؛ کار در زمینة عکاسی هنری و استفاده از هنر عکاسی به عنوان وسیله ایجاد ارتباط با مخاطب (عکس به عنوان تابلو) کار آموزشی و تحقیقاتی در زمینه عکاسی. رشته عکاسی در مقاطع تحصیلی کارشناسی و کارشناسیارشد دارای دانشجو میباشد. گروه ارتباط تصویری و عکاسی دارای 17 نفر عضو هیأت علمی از مرتبه استاد تا مربی آموزشیار میباشد و این گروه دارای 273 دانشجو میباشد گروه توسط مدیر و معاون گروه زیرنظر رئیس دانشکدهی هنرهای تجسمی اداره میگردد 4 کارشناس ارشد و کارشناس و کارمند این گروه را اداره میکنند. گروه طراحی صنعتی از جمله رشتههای نوین آموزش عالی است که با توجه به اهمیت این رشته در توسعه اقتصادی، اجتماعی و صنعتی جوامع، به سرعت جایگاه خاصی پیدا کرده است. در قالب نیازهای توسعه کشور نیز پس از انقلاب اسلامی به عنوان یکی از رشتههای موردنیاز جامعه مطرح و برای اولین بار به صورت یک رشته هنری در گروه هنرهای تجسمی تأسیس گردید. نیاز جامعه صنعتی از یکسو و کارایی فارغالتحصیلان اولیه این رشته باعث گردید تا به عنوان یکی از برترین رشتههای گروه هنر شناخته شود در سال 1384 به عنوان گروه مستقل تأسیس شود. براین اساس، اکثریت قریب به اتفاق برترین داوطلبان گروه هنر کنکور سراسری هر ساله این رشته در پردیس هنرهای زیبا را به عنوان اولین رشته خود انتخاب مینمایند. رشته طراحی صنعتی دارای مقاطع تحصیلی کارشناسی و کارشناسیارشد میباشد. تعداد اعضای هیأت علمی گروه طراحی صنعتی شامل 7 نفر دارای رتبههای دانشیاری تا مربی میباشد. گروه متوسط مدیرگروه و معاون گروه زیرنظر رئیس دانشکده هنرهای تجسمی اداره میگردد 1 نفر کارشناس اداره این گروه را برعهده دارند. بدین قرار دانشکده هنرهای تجسمی از سه گروه آموزشی نقاشی و مجسمهسازی، ارتباط تصویری و عکاسی و طراحی صنعتی در مقاطع کارشناسی و کارشناسیارشد میباشد تشکیل شده است که شرح رشتههای آن در جدول جداگانهای معرفی میگردند. ساختار اداری دانشکده هنرهای تجسمی 1ـ رئیس دانشکده 2ـ معاون آموزشی 3ـ معاون پژوهشی و تحصیلات تکمیلی 4ـ مدیرگروه نقاشی و مجسمهسازی 5ـ مدیرگروه ارتباط تصویری و عکاسی 6ـ مدیرگروه طراحیصنعتی 11کارشناس در بخشهای مختلف با همکاری 34نفر از اعضای هیأت علمی دانشکده هنرهای تجسمی به همکاری مشغول میباشند. گروه آموزشی مطالعات عالی هنر این گروه آموزشی از سال 1369 آغاز به کار کرد. در این سال مجوز پذیرش دانشجو اخذ شده و اولین گروه دانشجویان در مقطع کارشناسیارشد از سال 1370 مشغول به تحصیل شدند. نخستین گروه دانشجویان دکتری نیز پس از اخذ مجوز از سال 1377 پذیرفته شدند، تأسیس این گروه با هدف تکمیل مطالعات تخصصی در زمینههای تئوری و نظریهپردازی در زمینه رشتههای مختلف هنری (هنرهای تجسمی، معماری، موسیقی و هنرهای نمایشی) بوده است. در برنامهریزی جدید، گروه ضمن تدوین شرح دروس بر آن است تا در آیندهای نزدیک در 3 رشته مجزا (تاریخ هنر ـ نقد هنر ـ فلسفه هنر) اقدام به پذیرش دانشجو نماید تا با نگرش تخصصی و علمی از دیدگاه صاحبنظران و نظریهپردازان ایران به مقولات مختلف هنری نگریسته شود. برنامه رشته «پژوهش هنر» که در گذشته تدوین شده و تاکنون اجرا شده است، از این پس جای خود را به رشتههای سهگانه جدید خواهد داد. اولین گروه دانشجویان دکتری پژوهش هنر در سال 1384 فارغالتحصیل گردیدهاند و تعداد بسیار زیادی از دانشجویان دوره کارشناسیارشد را طی کرده و فارغالتحصیل میشوند. این گروه برای تکمیل کادر اعضای هیأتعلمی خود از اعضای هیأت علمی سایر دانشکدهها و دانشگاهی به صورت عضو هیأت علمی وابسته بهرهمند میشود. این گروه دارای 4 عضو هیأت علمی در مرتبههای علمی استاد و استادیار میباشد و دارای 5 نفر عضو هیأت علمی وابسته از سایر دانشکدههای پردیس میباشند در این گروه 55 نفر در رشته کارشناسیارشد و 22 نفر در دوره دکتری در حال تحصیل میباشند. ساختار اداری این گروه عبارت است از: 1ـ مدیرگروه 2ـ معاون گروه دانشکده شهرسازی باتوجه به تحولات جمعیتی در قرن اخیر و جابهجایی آن در سطوح منطقهای، مساله ساماندهی و سازماندهی فضای زیستی در گسترههای شهری و منطقهای به صورت پیچیده و حساسی درآمده است. در برخورد به چنین مسالهای است که رشتههای مربوط شهرسازی شامل برنامهریزی شهری، طراحی شهری، برنامهریزی منطقهای و مدیریت شهری نیز خصلتی حساس مییابد. این رشته که در آغاز چون شاخهای از معماری محسوب میگردید، در مواجهه با ابعاد گوناگون و پیچیده شهر و شهرنشینی، با علوم و دانشهای دیگر مانند، اقتصاد، جامعهشناسی، معماری، مهندسی و عمران درآمیخت و خصلتی میان رشتهای یافت. هدف آموزش دورة شهرسازی، آموزش اصول، روشها و فنون شهرسازی و تربیت نیروهای خلاق و متعهد کشور برای ساماندهی محیطزیست مصنوع از سطح روستا، شهر تا منطقه میباشد. از سوی دیگر، هدف پژوهشی دوره شهرسازی عبارت است از: سامان دادن تحقیقات منطقهای، شهری و روستایی، کشف نیازها و خواستهای جامعه، طراحی مدیریت اجرایی راهحلها، ترسیم چگونگی فرایند رشد و تحول اجتماعی، اقتصادی و کالبدی با توجه به اصول و مبانی ارزشی و فرهنگی کشور، بهرهگیری و کاربست صحیح، منطقی و متناسب این راهحلها در شرایط کنونی و آینده کشور. گروه آموزشی شهرسازی دانشگاه تهران در سال 1344 بنا به پیشنهاد دانشکده هنرهای زیبا و تصویب در شورای دانشگاه تأسیس گردید. در سال 1347 دوره عالی شهرسازی نیز آغاز گردید. این دوره منحصراً با پذیرش فارغالتحصیلان معماری با گذرانیدن یک دوره تخصصی دو ساله و تهیه یک رساله، به فارغالتحصیلان معادل دکتری شهرسازی اعطاء مینمود. دوره عالی شهرسازی به علت مسایل و مشکلات آموزشی، پس از یک دوره فارغالتحصیلی در سال تحصیلی 51ـ1350 با تأسیس دوره کارشناسیارشد ناپیوسته شهرسازی تعطیل گردید. رشته طراحی شهری این گروه، عمدتاً فارغالتحصیلان کارشناسی معماری و کارشناسی شهرسازی را پذیرفته که با گذرانیدن دروس پایه و دروس تخصصی با درجه کارشناسیارشد شهرسازی (طراحی شهری) فارغالتحصیل میشوند. اما رشته برنامهریزی شهری تاکنون از بین فارغالتحصیلان رشتههای شهرسازی، عمران، معماری، جغرافیا، نقشهبرداری، علوم اجتماعی و اقتصاد، دانشجو پذیرفته است. انتظار میرود طیف مدارک تحصیلی برای پذیرش در کارشناسیارشد شهرسازی، در سالهای آتی تجدیدنظر شود. مراحل تاسیس رشتههای کارشناسیارشد مدیریت شهری و برنامهریزی منطقهای نیز به اتمام رسیده و آماده پذیرش دانشجو هستند. پیشنهاد تأسیس دوره دکتری شهرسازی از طرف گروه شهرسازی دانشکده هنرهای زیبا در سال 1368 به شورای عالی انقلاب فرهنگی ارایه و مورد تصویب قرار گرفت و اولین دوره دکتری شهرسازی کشور در سال تحصیلی 71ـ1370 آغاز شد. پیرو نیازهای موجود در جامعه به کارشناسان شهرسازی برای کار حرفهای در نهادهای دولتی، عمومی و خصوصی (به ویژه شهرداریها) که ناشی از کمبود شدید شهرساز در کشور بود، در سال 1378 تاسیس دوره کارشناسی شهرسازی و سپس مهندسی شهرسازی به تصویب شورای عالی برنامهریزی رسید. درخصوص ضرورت و اهمیت دوره کارشناسی شهرسازی، باید گفت که طی دهههای 1335 ـ 1375 تعداد شهرهای ایران سه برابر شده و پیشبینی میشود که در سال 1400 شمسی این تعداد باز هم دوبرابر گردد. تاسیس این دوره ضمن تحول و ارتقای کیفی آموزش تخصصی دورههای کارشناسیارشد ناپیوسته شهرسازی، دگرگونی کیفی در آموزش دورههای بالاتر را نیز فراهم کرده و مایه توسعة فنی و علمی شهرسازی در جهت رشد و تحول کشور خواهد گردید. کارشناسان شهرسازی میتوانند در فرآیند ساماندهی و بهبود فضاهای زیستی و محیطهای زندگی نقش مؤثر داشته و با ارایه طرحهای مختلف در مدیریت، طرح و برنامهریزی و اجرای طرحها و برنامهاین فضاها مشارکت نمایند. این کارشناسان به نسبت آموختههای خود قادر به تهیه طرح و برنامه در سطوح متفاوت برنامهریزی کالبدی ـ فضایی و تهیه طرحهای شهری و روستایی بوده و عملاً در فرآیند شهرسازی نقش و وظیفه حرفهای خویش را ایفا خواهند نمود. سازمان اداری دانشکده شهرسازی 1ـ ریاست دانشکده 2ـ معاونت آموزشی 3ـ معاونت پژوهشی و تحصیلات تکمیلی 4ـ بخشها: دارای شش بخش: 1ـ بخش برنامهریزی شهری 2ـ بخش طراحی شهری 3ـ برنامهریزی منطقهای 4ـ بخش مدیریت شهری 5ـ بخش کارشناسی 6ـ بخش دکتری مقاطع تحصیلی دانشکده شهرسازی 1ـ مقطع کارشناسی (مهندسی شهرسازی) 2ـ مقطع کارشناسیارشد: در حال حاضر در دو رشته برنامهریزی شهری و طراحی شهری. رشته های در شرف راهاندازی: ـ برنامهریزی منطقهای ـ مدیریت شهری 3ـ مقطع دکتری شهرسازی تعداد دانشجویان در حال حاضر: 1ـ کارشناسی: 146 2ـ کارشناسیارشد:118 3ـ دکتری: 15 سازمان دانشکده: 1ـ رئیس دانشکده 2ـ معاونتها:معاونت آموزشی تعداد اعضای هیئت علمی دانشکده شهرسازی 1ـ تعداد اعضاء شامل:11نفر 2ـ تعدا اعضاء بازنشسته شامل:3 نفر 3ـ تعداد اعضاء هیئت علمی وابسته: 2نفر 4ـ تعداد بورسیه: 2نفر دانشکده معماری بنیانگذاری آموزش معماری مدرن در ایران، توسط باستانشناسان فرانسوی و فارغالتحصیلان رشته معماری مدرسه عالی ملی هنرهای زیبای فرانسه صورت گرفت و از اینرو در سالهای اوّلیه آموزش دانشکده معماری نیز براساس روش تدریس معماری در فرانسه پایهگذاری شد. در این ساختار رشته معماری به صورت کارشناسیارشد پیوسته اجرا میگردید و هدف آموزش تربیت کارشناسانی خبره با کارآییهای عمومی حرفهای بود. تقویت تخیل، تجسم فضایی و مهارتهای بیانی و تقویت قدرت خلاقیت و اعتماد به نفس محورهای اصلی آموزش نوین معماری را تشکیل میدهند. فرایند و شیوههای طراحی، موضوع تحقیقات و بحث و جدلهای دامنهداری در چهار دهة اخیر بوده است. حاصل این جریان، نظریهها و تجربیات متنوعی است که میتواند در کارگاههای طراحی مورد اشاره واقع گردد. معماری همواره نه تنها سرپناهی برای انسان بوجود آورده است، بلکه جایگاه بروز تمامی ارزشها، اعتقادات، روحیات و عواطف انسان با تمامی پیچیدگیهایش بوده است. معماری در حقیقت تنها معرفتها و تئوریهای مربوط به موضوع بنا نمیباشد، بلکه معرفت و عمل در معماری به هم پیوسته هستند. طراحی معماری، تالیفی یکپارچه و وحدت یافته از عرصههای مختلفی است که از هم قابل تفکیک و تبیین نبوده و همه عوامل ذینفوذ با پیوستگی و وحدت کامل در رشد و حرکت طرح مؤثرند. برای جستجو در ارتباط علوم و هنرها با معماری و نیز درک بهتر این ارتباط، همواره یکی از محورهای آموزش معماری در دانشگاه تهران بوده است. دانشکده معماری پردیس هنرهای زیبا با بیش از 70 سال سابقه آموزشی اولین دانشکده معماری در ایران است و در حال حاضر نیز با قریب 40 نفر عضو هیئت علمی تمام وقت، بزرگترین کادر هیئت علمی در پردیس هنرهای زیبا را دارا میباشد. درخصوص مقاطع تحصیلی و گرایشهای رشته معماری لازم به ذکر است که تا سال 1377 پذیرش دانشجو به صورت کارشناسی ارشد پیوسته بود. از سال 1378 و در قالب برنامه متمرکز کشوری، دوره کارشناسیارشد پیوسته به دوره کارشناسی تغییر پیدا کرد. برنامه دوره دکتری معماری در ایران نیز برای اولین بار در سال 1369 توسط دانشکده معماری تهیه و به تصویب شورای عالی برنامهریزی وزارت علوم رسید. از سال 1371 نیز پذیرش اولین دوره دکتری آغاز گردید. باتوجه به نیازهای جامعه به تخصصهای روز، دانشگاه معماری از سال 1379 اقدام به تاسیس رشتههای تخصصی معماری در مقطع کارشناسیارشد ناپیوسته نمود. بر این اساس چهار گروه معماری، معماری منظر، مرمت و تکنولوژی تشکیل یافته است. از آن هنگام رشتهها تاسیس و به پذیرش دانشجو اقدام نمودهاند همچنین دو رشته معماری داخلی و معماری مسکن در مقطع کارشناسیارشد به زودی اقدام به پذیرش دانشجو خواهند نمود. دانشکده هنرهای نمایش و موسیقی گروه آموزشی هنرهای نمایشی در سال 1335 هـ .ش برای نخستین بار دانشکدة ادبیات دانشگاه تهران از یک استاد و کارگردان آمریکایی به نام «فرانک دیویدسون» برای تدریس نمایش دعوت کرد. در این کلاس غیر از دانشجویان دانشگاه، اشخاص علاقمند متفرقه هم میتوانستند پس از یک آزمون مقدماتی، شرکت نمایند. دروس موردنظر شامل بازیگری، کارگردانی، سبکهای نمایش، آرایش چهره، صحنهآرایی و لباس، نمایشنامهنویسی و انتقاد نمایش بودند. از سوی دانشکده ادبیات به قبول شدگان در امتحانات پایانی، گواهینامهای به امضای رئیس دانشکده و استاد مربوطه «دیویدسون» ارایه میشد. در سال 1336 هـ .ش، پروفسور جرج کوئینبی، استاد «دانشگاه مین»، از سوی مؤسسة «فولبرایت» برای تدریس در یک سال تحصیلی به ایران دعوت شد. رشتة نمایش در سیام آذرماه 1345 به طور رسمی به دانشکده هنرهای زیبا پیوست و بدین ترتیب تمام فعالیتهای نمایش در این دانشکده متمرکز شد. برنامههای رشتههای نمایشی در سال 1344 در شورای دانشگاه تصویب و در سال 1345 مورد تایید نهایی قرار گرفت. از سال 1344 از میان داوطلبان شرکت در امتحانات ورودی، که اغلب از دیپلمههای هنرستان هنرپیشگی، ادبی، ریاضی، طبیعی و از اقشار مختلف بودند، گزینش و انتخاب شدند. گروه تئاتر فعالیت آموزشی خود را در سال تحصیلی 45ـ1344 با پذیرش 27 دانشجو در گرایشهای مختلف برای دوره لیسانس تئاتر (و سینما و تلویزیون) آغاز کرد. هدف از تأسیس این گروه بیشتر تربیت هنرمندان تئاتر بوده که به نوعی بتوانند وظایفِ کارگردانی و نمایشنامهنویسی را آموزش ببینند. چارچوب تعلیماتی هنرهای تئاتری به شیوهای تنظیم شده بود که طی دوره چهارساله در دو نوع آموزش نظری و عملی فعالیت داشته باشد. قسمت نظری، به تربیت نویسندگی درام و منتقد تئاتری میپرداخت و قسمت عملی به تربیت هنرپیشه، کارگردان و مدیر تئاتر توجه داشت. در ارایه تعلیمات تا حدی نیز سعی گردیده بود به ادبیات و فرهنگ ایران باستان توجه شود، فرا گرفتن زبانهای خارجی (انگلیسی و فرانسه) به منظور آشنایی با آثار و ادبیات غرب ضروری بود. هدف دوره کارشناسی هنرهای نمایشی تامین افراد متخصص و هنرمند در این رشته است، به نحوی که قادر باشند نیازهای روزافزون جامعه در زمینههای مختلف مربوط به نمایش را پاسخگو باشند. فارغالتحصیلان این رشته به عنوان گروهی از هنرمندان جامعه وظیفه مفاهیم فرهنگی را با بیانی هنری عهدهدار میباشند. این فارغالتحصیلان توانایی انجام کلیه امور مربوط به نمایش، اعم نویسندگی، کارگردانی، بازیگری، دکورسازی و صحنهآرایی و نمایش عروسکی را متناسب با گرایش خود دارا بوده و میتوانند جذب مراکز هنری و آموزشی گردند. دوره کارشناسیارشد ادبیات نمایشی نیز از جمله دورههای آموزشی دانشکده هنرهای زیبا است که در سال تأسیس شد، هدف آن ارتقای سطح علمی و بینش هنری و توان نویسندگی شرکتکنندگان در زمینه ادبیات نمایشی، رشد خلاقیتهای ادبی و هنری متناسب با فرهنگ و ارزشهای اسلامی است. با توجه به اینکه بنیاد و اساس فعالیتهای نمایشی از جمله نمایش (تئاتر) و سینما را متون نمایشی (نمایشنامه و فیلمنامه) تشکیل میدهند و ضرورت وجود نیروهای متخصص و کارآمد در این زمینهها کاملاً احساس میشود لذا انتظار بر این است با اجرای این دوره حوزههای آموزشی و همچنین محافل حرفهای تقویت شوند. فارغالتحصیلان رشته کارشناسیارشد ادبیات نمایشی علاوه بر حضور مؤثر دربازار کار خصوصی و صنایع فیلمسازی و صحنههای نمایشی میتوانند در فعالیتهای حرفهای، آموزشی و مشاوره در بخشهای مختلف دولتی نیز شرکت نمایند. در سال 1344 به سرپرستی دکتر نامدار تاسیس شد و از گروههای بسیار مهم دانشکده گردید. اکثر هنرمندان و اساتید مهم هنرهای نمایشی معاصر ایران در این گروه تدریس و به ترتیب مشهورترین هنرمندان تئاتر و سینمای کشور پرداختند. در حال حاضر گروه هنرهای نمایشی دارای پنج رشته در مقطع کارشناسی شامل کارگردانی، بازیگری، طراحی صحنه، نمایش عروسکی و ادبیات نمایشی و نیز یک رشته ادبیات نمایشی در مقطع کارشناسیارشد و دکتری تخصصی تئاتر میباشد. گروه آموزشی هنرهای نمایشی دارای 220 نفر دانشجو در مقعطع کارشناسی و 121نفر در مقطع کارشناسیارشد میباشد. رشته موسیقی رشته موسیقی پردیس هنرهای زیبا در مهرماه 1344 به سرپرستی دکتر برکشلی استاد دانشگاه تهران تأسیس گردید و تا قبل از ساختن ساختمان فعلی هنرهای تجسمی، کلاسهای موسیقی در ساختمان مرکزی و سالن آمفیتئاتر دانشکده تشکیل میگردید. در نیمه سال 1345، ساختمان فعلی هنرهای تجسمی آماده و گروه موسیقی به آن انتقال یافت. طبقه اول برای دفتر گروه و اتاق استادان در نظر گرفته شد و طبقات دوم و سوم با داشتن یک پیانوی خوب و آکوستیک شده برای درسهای خاص موسیقی اختصاص یافت. کلاسهای بزرگتر نیز در ساختمان کتابخانه و همچنین ساختمان مرکزی تشکیل میگردیدند. پس از انقلاب اسلامی، گروه موسیقی با دروس همانند قبل از انقلاب تا یکسال ادامه یافت و در سال 1359، همزمان با انقلاب فرهنگی تعطیل گردند. این تعطیلی تا سال 1367 ادامه یافت که با تجدیدنظر دروس در این سال در ساختمان جدید طبقه سوم کتابخانه به صورت مشترک با گروه هنرهای نمایشی شروع به کار نمود و از مهرماه 1374 در طبقه اول ساختمان کتابخانه به فعالیت خود ادامه داد. هدف دوره کارشناسی موسیقی تربیت موسیقیدانانی با کارایی نظری و عملی است. این دوره تلاش نموده با ارایه نظری و عملی موسیقی مطلوب و انسانساز در جهت استقلال و رشد فرهنگی گام بردارد. فارغالتحصیلان دروه کارشناسی موسیقی دارای توانمندیهای متنوعی خواهند بود. این فارغالتحصیلان با کسب دانش عمومی و نظری در خصوص موسیقی سنتی و کلاسیک قادر خواهند بود با انجام تحقیقات و مطالعات نمونه در طول دوره آموزشی خود، در چارچوب مراکز و واحدهای دولتی و یا به صورت خصوصی در زمینه تحقیقات موسیقی به فعالیت بپردازند. همچنین نسبت به آموزش، تدوین، تنظیم، اجرا و یا هدایت اجرای قطعات به صورت مستقل و یا هماهنگ با دیگر فعالیتهای هنری، فرهنگی و تبلیغی و رفع نیازمندیهای آنان اقدام نمایند. گروه آموزشی موسیقی در حال حاضر با داشتن در دو رشته نوازندگی موسیقی ایرانی و نوازندگی موسیقی کلاسیک در مقطع کارشناسی و از سال 1386 در رشته آهنگسازی کلاسیک در مقطع کارشناسیارشد با کادر هیئت علمی شامل دو استاد، یک دانشیار، هشت استادیار و سه مربی مشغول فعالیت است. تعداد دانشجویان رشتههای موسیقی عبارتند از: 142 نفر در مقطع کارشناسی و 12 نفر در مقطع کارشناسیارشد |
امکانات ورزشی
اداره کل تربیت بدنی دانشگاه تهران یکی از ادارات حوزه معاونت دانشجویی دانشگاه تهران است که برنامه ریزی ، جهت دهی و توسعه ورزش دانشجویان دانشگاه تهران را عهده دار می باشد.
این وظیفه هر چند معنای عامی دارد ، اما می توان به صورت تفصیلی فعالیت های این اداره را چنین برشمرد :
1- فراهم آوردن امکان ورزش دانشجویان در اوقات فراغت
2-امکان شرکت در کلاس های آموزشی رشته های مختلف
3- تشکیل تیم های ورزشی رشته های مختلف و اعزام به مسابقات
4- تشکیل و تجهیز تیم های ورزشی
5- رسیدگی به امور فضاهای ورزشی در اختیار اداره
6- برنامه ریزی فعالیت های ورزشی اداره کل
7- برپایی کلاس های مربیگری ، داوری و کارگاه های ورزشی در رشته های مختلف
انجمن های ورزش دانشجویی
اداره کل تربیت بدنی دانشگاه در راستای مشارکت پذیری دانشجویان در امر برنامه ریزی ، اجرا و تصمیم گیری در فعالیت های مربوط به خودشان امکان ایجاد انجمن های ورزشی را در تمام رشته ها فراهم آورده است. این انجمن ها زیر نظر مسئولین رشته های مربوطه فعالیت می نمایند. از انجمن های موجود اداره کل تربیت بدنی می توان به انجمن کوهنوردی (تاسیس 1379) و انجمن تنیس روی میز (تاسیس 1381) اشاره کرد.
امکانات و فضاهای ورزشی :
اداره کل تربیت بدنی دانشگاه تهران ، فضاها و امکانات ورزشی زیر را جهت سرویس دهی به دانشجویان در اختیار دارد :
1- سالن شماره یک اداره کل (واقع در میدان انقلاب) ، با رشته های ورزشی : والیبال ، بسکتبال ، تنیس روی میز ، تکواندو ، جودو ، کشتی
2- سالن شماره دو اداره کل (واقع در خیابان 16 آذر) ، با رشته های ورزشی : ولیبال ، بسکتبال ، تنیس روی میز ، فوتسال ، بدمینتون ، هندبال
3- مرکز ورزشی درمانی دانشگاه (واقع در خیابان 16 آذر) ، با رشته های : بدنسازی ، آمادگی جسمانی و امکانات سونا
4- سالن شهید نوروزی (واقع در مجتمع خوابگاهی کوی دانشگاه – امیرآباد شمالی) ، با رشته های ورزشی : والیبال ، بسکتبال ، تنیس روی میز ، بدمینتون ، فوتسال ، هندبال
5- سالن امام علی علیهالسلام (واقع در مجتمع خوابگاهی کوی دانشگاه – امیرآباد شمالی) ، با رشته های ورزشی: کشتی ، جودو ، بدنسازی ، آمادگی جسمانی
6- سالن ورزشی فاطمیه (واقع در مجتمع خوابگاهی کوی دانشگاه – خوابگاه فاطمیه - امیرآباد شمالی) ، با رشته های ورزشی : تنیس روی میز ، کاراته ، تکواندو
8- استخر روباز دانشگاه (واقع در خیابان امیرآباد شمالی) ، با رشته های ورزشی : شنا ، واترپلو ، شنای موزون (سنیکرونایز)
9- فضای ورزشی روباز سالن فاطمیه (واقع در مجتمع خوابگاهی کوی دانشگاه – خوابگاه فاطمیه - امیرآباد شمالی) ، با رشته های ورزشی : بسکتبال ، فوتسال ، هندبال ، والیبال ، فوتبال (گل کوچک)
10- فضای ورزشی روباز خوابگاه شهید چمران (واقع در انتهای خیابان امیرآباد شمالی) ، با رشته های ورزشی : بسکتبال ، فوتسال ، هندبال ، والیبال ، فوتبال (گل کوچک)
11- فضای ورزشی روباز خوابگاه قزل قلعه (واقع در ابتدای بزرگراه کردستان) ، با رشته های ورزشی : بسکتبال ، فوتسال ، هندبال ، والیبال ، فوتبال (گل کوچک)
12- فضای ورزشی روباز زمین خاکی فوتبال (واقع در مجتمع خوابگاهی کوی دانشگاه_ امیرآباد شمالی)، با رشته های ورزشی بسکتبال ، فوتسال ، هندبال ، والیبال ، فوتبال (گل کوچک _ در دست اجرا و نصب چمن مصنوعی)
13- فضای ورزشی روباز ایستگاه تندرستی (واقع در انتهای خیابان امیرآباد شمالی) با رشته های ورزشی عمومی
امکانات خوابگاهی
کوی دانشگاه تهران ، عنوان مجتمع بزرگ و زیبایی است که تعداد قابل توجهی از دانشجویان و آینده سازان این مرز و بوم را در خود جای داده است. محوطه سبز و خاطره انگیز کوی _ که به عنوان بزرگترین مجتمع خوابگاهی خاورمیانه مطرح می باشد همراه با مجموعه امکانات فرهنگی ، رفاهی و ورزشی که در این مجموعه برای دانشجویان تهیه شده است ، خاطرات خوب و به جای ماندنی از دوران سکونت ایشان در کوی را رقم می زند ، تا جایی که در بسیاری اوقات، سختی ها و کاستی ، تحت الشعاع محیط دلپذیر و استثنایی کوی قرار گرفته و رنگ می بازد. مجموعه خوابگاه های دانشگاه تهران که با مدیریت اداره کل خوابگاه های دانشگاه تهران اداره می شود ، عبارتند از :
1- پردیس مرکزی کوی دانشگاه:خیابان کارگر شمالی
2- خوابگاه فاطمیه تهران:انتهای خیابان کارگر شمالی
3- خوابگاه پسرانه شهید چمران: بالاتر از انرژی اتمی
4- خوابگاه پسرانه 12 فروردین:خیابان 12 فروردین
5- خوابگاه دخترانه 16 آذر:خیابان 16 آذر ، نبش خیابان نصرت
6- خوابگاه دخترانه وصال :خیابان وصال
7- خوابگاه دخترانه قدس:خیابان قدس
8- خوابگاه دخترانه 13 آبان:تقاطع خیابان های وصال و طالقانی
9- خوابگاه دخترانه کیانوری (موقوفه جدیدالتاسیس):انتهای خیابان کارگز شمالی
10- خوابگاه متاهلین 16 آذر:خیابان 16 آذر
11- خوابگاه متاهلین فرهنگ :خیابان شانزدهم امیرآباد
12- خوابگاه متاهلین جلال آل احمد:قزل قلعه
13- خوابگاه متاهلین سعادت آباد (جدید التاسیس):24 متری سعادت آباد ، سرو شرقی
امکانات فرهنگی ، ورزشی مجموعه خوابگاه ها :
سالن شهید نوروزی
سینما کوی
تالار اندیشه
تالار الغدیر
تالار جوان
مرکز فرهنگی هنری کوثر
مجموعه ورزشی امام علی علیهالسلام
مرکز رایانه کوی و فاطمیه و سایر خوابگاه ها (شامل 10 سایت)
ایستگاه تندرستی (2 ایستگاه جدید التاسیس)
خانه فرهنگ و هنر کوی (جدید التاسیس) ، شامل سالن ها و کلاس های متنوع ، متعدد و مجهز
مجموعه پارک کاجستان (جدید التاسیس)
زمین های روباز ورزشی
سالن ورزشی خواهران
کتابخانه و سالن های مطالعه
مراجع:
سایت دانشگاه ut.ac.ir
http://danesh.roshd.ir
