بدون شک يکي از خاطره انگيزترين مراحل سفر، بخش خوراکيهاست. همه گردشگران در مسافرت هميشه ميخواهند مزههاي مختلف را با طعم محلي هر شهر تجربه کنند.
در ادامه به غذاهاي محلي و خوشمزه شهرهاي چهارگوشه ايران اشاره شده است.
- آذربايجان غربي
مردم استان آذربايجان غربي معمولاً غذاهاي گوشتي را با ترشي مصرف ميکنند. از جمله اين ترشيها ميتوان به ترشي مخلوط، ترشي ليته و ترشي هفته بيجار اشاره کرد.
گاتخ شورباسي (آبگوشت ماست) و قورت شورباسي (ّآبگوشت کشک) و چهمجه (غذاي محلي درشهرستان نقده(سلدوز) که با برنج گوشت غاز ويک گياه صحرايي به نام اوليک تهيه ميشود. يارما آشي و يارما شورباسي(آش وشورباي بلغور) ازديگر غذاهاي مرسوم ومحلي اين استان است.
همچنين در شهرستانهاي خوي و ماکو کلهجوش با گياه محلي که در بهار ميرويد والهگز نام دارد ميپزند که خيلي خوشمزه است البته آب ماهيچه لپه برنج و بلغور، پياز و نعناع و سيرداغ ديگر مخلفات اين غذا است. يک غذاي مجلسي هم که ديگر در مهمانيهاي اروميه جاي خودش را پيدا کرده خوراک خوشمزه قفقازي است.
- آذربايجان شرقي
اگر قصد مسافرت به اين استان را داريد حتما دويماج (خوراکي سنتي از آذربايجان شرقي در تبريز) را امتحان کنيد! کوفته تبريزي، اوماج آشي (آش اوماج ) اوماج حالواسي (حلواي اوماج)، قويماق و قايقاناق از جمله غذاهاي سنتي آذربايجان به حساب ميآيند که ميتوانيد براي صبحانه ازين غذا حتما استفاده کنيد.
- تبريز
اسمش که ميآيد ناخودآگاه دل آدم براي کوفته تبريزي پر ميکشد، کوفته تبريزي مشهورترين غذاي آذربايجان شرقي است. فوت کوزهگري لازم دارد تا موقع پختن از هم باز نشود.
پيخاخ قيمه هم خوراکي لذيذ از گوشت و پياز و زعفران و خلال بادام است که چشيدن آنرا پيشنهاد ميکنيم. خورشت هويج هم يک خورشت آذري است. شيريني قرابيه، نوقا و حلوا گردويي هم از انواع شيريني اين استان است.
- قم
سوهان، از بهترين شيريني هاي محلي استان است که به ذائقه تمامي مردم دنيا خوشايند است، مواد اوليه اين شيريني از آرد، جوانه گندم، شکر، روغن، مغز پسته و بادام، هل و زعفران در دو نوع، لقمه اي و گل گرد تهيه ميشود.
در ضمن قمي ها يک آش و آبگوشت به اسم آش قنبيد دارند. خوب است بدانيد يکي از کاربرد هاي قنبيد در درمان بيماري سنگ کليه است!
- کرمان
استان کرمان را با خورشتهاي خوش مزه و متنوعش مي شناسيم، خورشت کنگر کدو، قيمه، بهآلو، سيب درختي، آلو ميگو، خورشت کلم، باقله و آلوچه از خورشتهاي معروف کرمان هستند.

حليمبادمجان کرمانيها هم معروف است. کلمپه، کماج، حاجي بادام، نانچرخي، پفک و برشتوک هم از شيرينيهاي سنتي کرمان است. زيره ، خنا، قالي ، قاووت و پسته را هم سوغات مي آورند.
- همدان
همدان ديار ترشيها و مرباهاي عجيب و غريب است. همدانيها از پوست هندوانه، ترب سياه و حتي پوست ليموترش و کدو مسمايي مربا درست ميکنند.
ترشيگردو هم از ترشيهاي مشهور اين استان است. آش ميوه، خورشت غوره بادمجان و آبگوشت کلم و آبگوشت سيب سيرغوره از غذاهاي معروف همدان است.
- فارس
فالوده شيرازي، شکرپنير و بادام سوخته و مسقطي هم از شيرينيجات و دسرهاي فارس است.کوفته هلو، ربپلوشيرازي، آشانار، قنبرپلو، کلمپلوي شيرازي و دو پيازه از غذاهاي معروف شيرازياند. انواع عرقيات معطر مثل بيدمشک و بهار نارنج از نوشيدنيهاي سنتي فارس است.
- خراسان رضوي
مشهد است و شيشليک شانديزش. کبابهاي معروفي که در ييلاق هاي مشهد عرضه ميشود در جاي ديگري پيدا نميشود. آبنبات زنجبيلي هم از شيرينيهاي اين منطقه است.
- خراسان جنوبي
اگر به خراسان جنوبي رفتيد آش شلغم و خورشت ريواس و بلغور پلو يادتان نرود. در خراسان جنوبي انواع مختلف اشکنه مثل اشکنه آلو، نخود، کشک زرد و بادمجان زياد است. نان سمنو و نان زردي هم از نانهاي معروف خراسان جنوبي است.
- مازندران
فسنجان با گوشت مرغابي و انواع پرندگاني که شکمشان با دانههاي انار ترش جنگلي و سبزيهاي معطر پر شده است، از غذاهاي رسمي سنتي مازنياند.
بوراني کدو حلوايي و بوراني بادمجان کبابي، ماست دلالي و نازخاتون که ترکيبي از بادمجان کبابي و سبزي معطر و آبغوره است، از دسرهاي سفرههاي مازندرانيهاست. مرباي بهارنارنج و مرباي تمشک هم خوراکيهاي هيجانانگيزي است.
- گيلان
کباب ترش گيلاني که گوشت خوابانده شده در رب انار و ادويه است، شيشانداز، باقلاقاتوق، ميرزاقاسمي و کوکوي خاويار ماهي از غذاهاي معروف گيلاني است.
نمک سبز هم يک افزودني معطر گياهي براي ماست است. زيتون پرورده هم يادتان نرود. حلواي درونگ، کلوچه و مرباي ازگيل هم از شيرينيجات اين استان است.
- قزوين
استان قزوين است و قيمه نثارش. نان قندي، باقلواي لوزي، شيريني اتابکي، نان نازک و نان برنجي هم از انواع شيريني اين استان است. پسته و فندوق هم مخصوص قزوين است. زغالاختههاي ترش و مرغوب قزوين را هم فراموش نکنيد.
- گلستان
نان خرمايي و حلواي آماج گرگان را از دست ندهيد!هلآش، گوجهآش و ماشآش از خوراکيهاي لذيذ گلستاناند. چوروک نان سنتي اين منطقه است.
- سمنان
غذاهايي مثل تهچين و چرتمه پلو دارد. کشک و پسته هم که محصولات اصلي اين استان هستند. محصولات دامي اين روستا ميتوان به شير، ماست، کره، آروشه، لور، سرشير محلي، سرماست محلي، عسل طبيعي، قره قروت (تفره) و غيره اشاره نمود.
همچنين محصولات باغي مانند گيلاس، آلبالو، زردآلو، توت و به ويژه گردو مي توان نام برد. از محصولات خوراکي صحرايي ميتوان از سامباروک (آلبالوئک)، سولي، زرشک، وليک، سيب وحشي، گالش انگور و غيره مي توان نام برد.
نان پنجه کش، نان گرده و کچيله نون محتوي گردو از نانهاي بسيار خوشمزه دست پخت زنان اين آبادي است. همچنين آش گزنه، آش زرشک، تفره که با قره قروت درست ميشود.
- چهارمحال و بختياري
در استان چهار محال و بختياري به علت دارا بودن اقليم سردسير شرايط مناسبي براي توليد گردو فراهم است و مغز گردو شفاف توليد ميشود.
اسم کباب بختياري را که حتماً شنيدهايد، در فهرست همه رستورانهاي ايراني هم پيدا ميشوداين غذاي گوشتي غذاي محلي چهارمحال و بختياري است. کاچيهاي چهار محالي هم معروفاند.
اين استان محل اتراق عشاير است و به همين دليل انواع لبنيات محلي را مي توان از نوع عالي آن امتحان کرد.
- کرمانشاه
وقتي به کرمانشاه رفتيد از خوردن خورشت خلال بادام، دنده کباب، سيب پلو و کوکوي پاغازه غافل نشويد. نان برنجي، روغن کرمانشاهي و کاک هم خوراکيهاي مقوي اين استان است.
- اردبيل
اردبيل است ومزه آش دوغاش. در هواي خنک اردبيل، خوردن آش دوغ محلي خيلي مزه ميدهد. پلو قيسي هم يکي ديگر از غذاهاي معروف اردبيلي است. خوردن و بردن عسل سبلان و ساريحلوا را فراموش نکنيد.
- زنجان
غذاهاي محلي استان زنجان را انواع آش چون: آش بلغور، آش رشته، آش انار، يوتي آش، آبگوشت هاي محلي، يوتي آش، و انواع غذاهاي ديگر چون: کاله جوش، کوفته ترکي، انواع دلمه ها، کباب ترکي، خورشت مسما با مرغ، خورشت گوجه فرنگي، خوراک هويج، قيمه پلو، حلواي گردو و انواع دسرها، ترشي ها، مرباها، نان ها، سالادها و... تشکيل مي دهد.
- اصفهان
اسم اصفهان که ميآيد ناخودآگاه صداي جليز و وليز برياني در ذهن تداعي ميشود. هر چند برياني معروفترين غذاي اصفهان است، اما از خورشت ماست، حليم بادمجان و گوشت و لوبيا هم نبايد غافل شويم.
ناگفته نماند که زرشک روي همه غذاهاي اصفهاني هم خوردن دارد. گز و پولکي هم که شيرينيهاي معروف اصفهان هستند.
- ايلام
نان ساجي، نان پپگ، کوفته سيرابي و قيماق از غذاهاي بومي ايلام است.
- خوزستان
خوردن سمبوسه و فلافلهاي تند دستساز، در حالي که روي پل کارون ايستادهايد توصيه ميشود. قليه ماهي، پلو شوشتري، ماهي صبور و حريسه از غذاهاي معروف خوزستانيها است.
- کردستان
بريان کباب يا کباب ترکي از غذاهاي سنتي رسمي کردستان است. کنگرماست و کلانه که ترکيبي از نان محلي و پيازچه و کره محلي است از پيشغذاهاي کردياند. کوکوي کنگر، آش کردي، آش گزنه و دوغ هم از ديگر خوراکيهاي اين منطقه است.
- يزد
شيرينيهاي يزدي در همه ايران مانند ندارند، لوزپسته، لوزبادومي، لوزنارگيل، کيکيزدي، باقلوا، پشمک، قطاب و حاجيبادوم از شيرينيهاي خوشمزه يزدي هستند. آش شولي، آش شلغم، حليم و کوفته يزدي هم از غذاهاي خوشمزه يزد است.
- لرستان
آش بادمجان، قليه ترش، کباب بروجردي و آش ترخينه از خوراکيهاي معروف استان لرستان است.
- بوشهر
قليه اسفناج، دمپختک ماهي و انواع خوراک بر پايه ميگو، غذاهاي اصلي بوشهريهاست. رنگينک خرماو نان پادرازي هم از شيرينيهاي سنتي بوشهري است.
