هنر مجسمهسازی، به دلیل جاگیری در اماکن عمومی، ارتباط مستقیمی با مردم دارد و میتواند در فرهنگ جامعه تأثیرگذار باشد؛ همچنین میتواند ترجمان بصری وقایع و اتفاقات را با دیدی جدید برای آیندگان ثبت کند.
مجسمه
مجسمه با توجه به نوع ساخت، به چهار نوع تقسیم میشود. مجسمه همهجانبه یا نیوتونی که همچون شیئی است که حضوری مستقل در فضا دارد. نقشبرجسته، اثری سهبعدی اجرا شده بر روی سطح (معمولاً دیوار)، به نحوی که نقوش یا پیکرها تا اندازهای از این سطح برون آیند. مجسمه فضادار که آثاری سهبعدی را شامل میشود که ممکن است از تلفیق و ترکیب مادههای گوناگون ساخته شده باشد، اما مهمترین مشخصه آنها توجه به فضاست که بیشتر آثار مدرن را شامل میشود. و نوع دیگر آن، چیدمان یا اینستالیشن آرت است که ممکن است موسیقی، تصویر، ویدیو و... نیز در خلق اثر هنری دخیل باشند، که در این صورت میتوان چیدمان را هنر بینرشتهای دانست.
در چهار سال دوره کارشناسی چه مهارتها و دانشی کسب میکنید؟
طراحی: طراحی با تأکید بر پرسپکتیو، حجم، اسکیس و اتود. مجسمهساز باید به قدری در طراحی مسلط باشد که بتواند ایدههای خود را روی کاغذ پیاده کند و آنها را الگویی برای اثر نهایی خود قرار دهد.
مجسمهسازی: مجسمهسازی با مواد و ماتریالهای مختلف (مانند سفال، سرامیک، ریختهگری فلزات و...) و کار با ابزارهای مختلف مانند ابزارهای جوشکاری، فلزکاری، چوبتراشی و... و فنون مختلف قالبگیری را تجربه خواهد کرد. همچنین ارتباط فرم و فضا، از مهمترین مسائلیست که در طول چهار سال دانشجو با آن سروکار خواهد داشت.
تجربههای عملی دیگر: کارگاه نقاشی و چاپ دستی، از کارگاههای دیگر این رشته است.
تعداد واحدهای درسی در دوره کارشناسی
واحدهای تئوری آشنایی با هنر در تاریخ، هنر و تمدن اسلامی، تاریخ عمومی مجسمهسازی، تجزیه و تحلیل و نقد آثار تجسمی و مجسمهسازی، آشنایی با موزهها و...
واحدهای عملی مجسمهسازی، نقشبرجسته، فنون قالبگیری، برنزریزی، فرم و فضا، سرامیک، چیدمان و حجمهای تعاملی، ساخت نشان و سکه، طراحی، نقاشی، چاپدستی، عکاسی دیجیتال و...
139 واحد 22 واحد عمومی
29 واحد دروس پایه
72 واحد تخصصی
10 واحد اختیاری
6 واحد برای پروژه نهایی
فرصتهای شغلی فارغالتحصیلان رشته مجسمهسازی
تدریس در هنرستانها، دانشگاهها، آموزشگاهها یا آتلیه شخصی
قرارداد با گالریها و برگزاری نمایشگاههای سالانه و فروش آثار
همکاری با سازمان زیباییسازی شهرها و سازمانهای شخصی و دولتی دیگر
شرکت یا همکاری با جشنوارهها و بینالهای هنری بعنوان هنرمند یا داور
ساخت تندیسهای نمادین و یادواره برای جشنوارهها
و...
آزمون عملی مجسمهسازی:
دو بخش است: طراحی و مجسمهسازی.
در کارگاه طراحی، مدلی از قبل چیده شده که شامل اشیاء بیجان، پارچه، میز و صندلی، و تندیس و سردیس است. مهمترین معیار در داوری طراحی برای رشته مجسمهسازی، رعایت تناسبات و پرسپکتیو است. به داوطلب تعداد محدودی کاغذ ارائه میشود و مداد سربی و گرافیت تنها ابزار مجاز برای استفاده است. از داوطلب تعدادی اسکیس و اتود، و یک اثر نهایی خواسته میشود. همانطور که گفته شد، تمام توجه داوطلب باید متوجه تناسبات و ساختار اثر باشد و در طرح نهایی، ارتباط فضا و محیط با مدل را نباید نادیده گرفت. مسئله دیگر در بخش طراحی، زمان محدود نیمساعته آن است که ایجاب میکند دست خود را در طراحی سریع کنید.
همانطور که میبینید، در این اسکیسها تمام توجه روی خطوط ساختارگراییست که تناسبات اشیاء با یکدیگر را مشخص میکنند.
در این اثر نهایی نیز، علاوه بر رعایت تناسبات و پرسپکتیو، ارتباط فرم (مدل) با محیط مشهود است.
کارگاه مجسمهسازی، بسیار ساده است و تمام مسئله آن، خلاقیت است؛ خلاقیت در بکارگیری ابزار و طرح. در ابتدا مقداری گل و سیم مفتول در اختیار داوطلب میگذارند. و از او میخواهند شکلهای هندسی پایه (مکعب مربع، کره و مخروط) در اندازههایی معین بسازند. سپس مکعب مربعی کوچکتر از مکعب قبلی جدا کنند و از آن قسمت جدا شده، استوانه بسازند. سپس با استفاده از سیم مفتول، مکعب مربع دیگری در همان اندازه معین قبلی بسازند و در نهایت، همه این حجمهای ساخته شده را در ترکیبی دلخواه، جاگذاری کنند.
شما در این کارگاه، علاوه بر ابزارهایی که در اختیار شما میگذارند (مانند انبردست و سیمچین و...) به خط کش فلزی و نخ نازک نیاز دارید. خطکش فلزی برای اندازهگیری ضروریست. نخ نیز ابزاری مفید و ساده برای برش مستقیم و سریع گل است. از خطکش برای صاف کردن سطح نهایی حجمهای خود نیز میتوانید استفاده کنید؛ آب نیز در این مرحله به راحتی کار کمک میکند، اما نباید غافل شد که استفاده زیاد و بیشازحد از آب نتیجه معکوس میدهد و حجم شما شل و وارفته میشود.
در طرح نهایی نیز، به چیزی بدیع و خلاق فکر کنید؛ همه داوطلبان این حجمها را روی هم و کنار هم میچینند. و در اکثر طرحها، مکعب گلی تکیهگاه قرار میگیرد. شما باید نهایت خلاقیت خود را در طرح نهایی بکار بگیرید.
تهیه: فرشید حیدری