چقدر اعتماد به نفس دارید؟

بهبود اعتماد به نفس به کمک تقويت احساس اثرمندي.

آيا در زندگي‌تان شور و شوق وجود دارد؟ چقدر احساس مي‌کني به خودت مطمئني؟ آيا فکر مي‌کني کافي ست يا بايد تقويتش کني؟

کساني که اعتماد به نفس بالا دارند افرادي مصممند که جسارت امتحان شرايط جديد را دارند و در موقعيت‌هاي سخت و دشوار مي‌توانند خودشان را کنترل کنند. در کل مي‌توان گفت اين افراد در زندگي اشتياق و هيجان بيشتري دارند. همچنين آن‌ها مورد اعتماد و احترام بقيه هستند و همين مسئله بر اعتماد به نفسشان مي‌افزايد و به اين ترتيب چرخه اي شکل مي‌گيرد و ادامه مي‌يابد.

به هر روي هميشه آغاز اين چرخه آسان نيست! پس از کجا بايد آغاز کرد!؟

يک نقطهٔ آغاز مناسب مي‌تواند ارزيابي ميزان مهارت شخص در اداره و انجام يک فعاليت خاص باشد که آن را ميزان اثرمندي مي‌ناميم و مي‌دانيم که نقش مهمي در تعيين ميزان اعتماد به نفس دارد.

آلبرت بندورا (Albert Bandura) يکي از روانشناسان پيشرو در زمينهٔ احساس اثرمندي است. تئوري احساس اثرمندي او به ارتباط بين باور به توانايي‌هاي شخص و کيفيت واقعي انجام کارها توسط آن شخص مي‌پردازد. بندورا مي‌گويد اثرمندي و اعتماد به نفس دو مقولهٔ کاملاً مشابه نيستند. اتکا به نفس در معناي عام و نه خاص آن يعني ميزان باور به خود! از سوي ديگر اثرمندي يعني باور به توانايي‌هاي شخص در انجام فعاليتي خاص!

اگر افراد در زمينه اي خاص احساس اثرمندي داشته باشند، طرز فکر، نوع احساس و شيوهٔ رفتار آن‌ها به گونه اي است که باعث تشديد موفقيت و افزايش احساس رضامندي در شخص مي‌شود.

آن‌ها به موانع پيش رو به عنوان چالش‌هايي مي‌نگرند که بايد آن‌ها را پشت سر گذاشت در نتيجه از مواجهه با شرايط جديد ابايي ندارند بنابراين به سرعت از شرايط رکود بيرون مي‌آيند چون شکست را بيشتر نتيجهٔ عوامل بيروني مي‌دانند تا ضعف‌هاي درونيشان.

در کل، باور به توانايي‌هايمان بر انگيزه‌ها، انتخاب‌ها، سرسختي و قاطعيتمان اثر مي‌گذارد.

بنابراين اعتماد به نفس- از طريق افزايش احساس اثرمندي- اغلب بر کيفيت انجام اعمال ما و ميزان رضايت از گزينش‌هاي انجام شده در زندگي‌مان مي‌افزايد. به همين خاطر مي‌گوييم سطح اثرمندي به ويژه در باور ما به ميزان مهارت‌هايمان در امور مختلف مي‌افزايد. با دانستن سطح اثرمندي‌مان در زمينه هاي مختلف مي‌توانيم براي بهبودي آن‌ها برنامه ريزي کنيم.

آيا اعتماد به نفس بر توانايي ما در انجام کارها تأثير مي‌گذارد؟ اين تست کوچک را انجام دهيد و خودتان به جواب برسيد:

چقدر اعتماد به نفس داريد؟

در هر مورد گزينه اي که به رفتارهايتان نزديک‌تر است را علامت بزنيد. لطفاً آنچه هستيد را در نظر بگيريد نه آن چه بايد باشيد يا دوست داريد باشيد و بابت اينکه بايد گزينه هاي غلط را علامت گذاري کنيد نگران نباشيد. در پايان اعدادي را که در هر پاسخ آن‌ها را علامت زده‌ايد جمع کنيد.

تفسير نتايج

• 14-32

  دلت مي‌خواهد اعتماد به نفس بيشتري داشتي. نگاهي دقيق‌تر به همهٔ آن چه در زندگي بدست آورده اي بينداز. تمايل داري بيشتر بر آن چه نداري تمرکز کني و اين مسئله وقت و انرژي‌اي را که بايد صرف مهارت‌ها و استعدادهايت کني به هدر مي‌دهد. در اين مقاله راهکارهايي براي افزايش اعتماد به نفس عنوان شده است.

• 33-51

  در مسير تشخيص مهارت‌ها و باور به توانايي‌هايتان به درستي گام برمي داريد. ولي کمي در مورد خودتان سخت گير هستيد و اين موجب مي‌شود نتوانيد از مزاياي رسيدن به تجارب و بهبود مهارت‌ها استفاده کنيد. براي افزايش اعتماد به نفستان مقاله زير را مطالعه کنيد.

• 52-70

  آفرين! کارتان در آموختن از تجارب بسيار عالي است. شما کسي هستيد که اجازه نمي‌دهيد موانع، نوع نگاه شما را به خودتان تغيير دهند. اما همچنان بايد به بهبود اعتماد به نفستان ادامه دهيد. مقالهٔ زير مي‌تواند کمک مناسبي باشد براي حفظ موفقيت‌ها و ادامهٔ اين مسير.

افزايش اعتماد به نفس

مهم نيست در حال حاضر اعتماد به نفستان در چه سطحي است، هر چه باشد مي‌توان آن را بهبود بخشيد. در وهلهٔ اول بايد قبل از هرکس ديگري به خودتان و توانايي‌هايتان باور داشته باشيد. تئوري اثرمندي باندورا نقطهٔ شروع مناسبي براي کندو کاو در راه هاي بهبود نگاه شخصيتان به مهارت‌ها و توانايي‌هايتان است. بر اساس اين تئوري ۴ منبع اصلي براي احساس اثر مندي وجود دارد:

۱- بهبود مهارت‌ها : کارهايي که در گذشته در آن‌ها موفق بوده‌ايد.

۲- تجارب مشترک : ديدار با افرادي که در حرفهٔ شما موفق بوده‌اند.

۳- بازخوردهاي اجتماعي : شنيدن تعريف و تمجيدهاي ديگران از توانايي‌هايمان.

۴- وضعيت روحي و رواني : مثبت انديشي و مديريت استرس‌هاي وارده.

سه مورد از اين موارد (۱،۲ و ۴) در کنترل خود شخص هستند و مي‌شود آن‌ها را به دقت مورد بررسي قرار داد. در حالي که نمي‌توانيم ديگران را وادار کنيم دربارهٔ ما حرف‌هاي خوب و انرژي بخش بزنند (مورد ۳) اما مي‌توانيم به کمک اعتماد به نفسمان احتمال شنيدن چنين بازخوردهايي را افزايش دهيم.

تقويت مهارت‌ها

(پرسش‌هاي ۱،۲،۴،۵،۶،۷،۱۱،۱۲ و ۱۳)

هر چه امروز بيشتر موفقيت کسب کني احتمال آنکه در آينده هم موفق باشي بيشتر است. ولي بدان اگر موفقيت در کاري به سرعت نصيبت شد تأثيري در اعتماد به نفست نخواهد داشت. کسب مهارت مربوط به دستاوردهايي است که در نتيجهٔ کار و تلاش زياد به دست آمده‌اند.

براي لذت از اين دست تجارب بايد بر انگيزه، اراده و قدرت تصميم گيريمان تمرکز کنيم.

انگيزه و اعتماد به نفس رابطهٔ مستقيم دارند. وقتي ميزان يکي از آن‌ها را بالا ببريد ديگري نيز به همان نسبت بالا مي‌رود. راه هاي افزايش انگيزه به شرح زير مي‌باشد:

مبحث ديگري که بايد مورد مطالعه و بررسي قرار گيرد نقاط و فضاهاي تحت کنترل تو است. براي رسيدن به موفقيت بايد بپذيري که اين تلاش و کوشش توست که موجب موفقيتت مي‌شود نه نيروهاي بيروني‌اي چون تقدير يا شانس!

براي بهبود مهارت‌هايتان به آن چه در ادامه آمده توجه کنيد:

براي تقويت باور و اعتماد به خودتان مقالهٔ  چگونه اعتماد به نفسمان را تقويت کنيم؟ را بخوانيد.

مشاهده ديگران

(پرسش‌هاي ۹،۱۰و ۱۴)

يکي از مهم‌ترين بخش‌هاي تئوري باندورا اين است که مشاهدهٔ موفقيت‌هاي ديگران مي‌تواند موجب تقويت باورهاي شخصي انسان به خودش شود. اگر خودت را در جاي افراد ديگر قرار دهي و به دستاوردهايشان بيانديشي احتمال آن که خودت هم بتواني به آن‌ها برسي و باور کني که تو نيز مي‌تواني بالا مي‌رود. هر چه خودت را نزديکتر به آن‌ها احساس کني اثر بيشتري خواهد داشت.

بنابراين اگر رييست تحصيلات و پيش زمينه اي مشابه تو دارد اين امر موجب افزايش اعتماد به نفست خواهد شد. اگر شاهد تلاش و کوشش بسيار و همچنين موفقيت‌هاي ديگران هستي بدان که لاجرم اين مشاهدات موجب افزايش انگيزه و اتکا به نفس تو هم خواهد شد.

خلافش هم صادق است. اگر در جايي ديدي افرادي علي رغم تلاششان به موفقيتي نمي‌رسند اين مسئله موجب صدمه ديدن اعتماد به نفست مي‌شود به خصوص اگر استعدادها و قابليت‌هاي مشابهي داشته باشيد.

راهکارهاي زير را امتحان کنيد:

مديريت استرس

(پرسش ۳و ۸)

وقتي استرس و اضطراب بر زندگي‌مان سايه مي‌افکند اثرات مهلکي بر جا خواهد گذاشت. توانايي مديريت شرايط در چنين وضعيتي مي‌تواند موجب افزايش اعتماد به نفس شود. وقتي احساس مي‌کني مي‌تواني با هر آن  چه مواجه مي‌شوي مقابله کني خود به خود انرژي مي‌گيري و خودت را در جايگاه قدرت مي‌بيني.

زماني مي‌تواني به اين انرژي مثبت دست پيدا کني که بياموزي چطور بايد منشا اين استرس را بيابي و کنترل آن را در دست بگيري. اگر بگذاري استرس کنترل امور را به دست گيرد ديدت نسبت به همه چيز منفي خواهد شد و احساس شکست حاصل از آن موجب تشديد اضطراب و منفي نگري در تو خواهد بود.

براي رسيدن به اعتماد به نفس بايد مثبت انديش باشي، با به طور مستقيم با شرايط استرس زا رودررو شوي و راهکار هاي غلبه بر آن را بياموزي.

براي مديريت هر چه بهتر استرس به نکات زير دقت کنيد:

نکات پاياني 

اثرمندي نقش مهمي در ايجاد حس اعتماد به نفس ايفا مي‌کند. در تئوري اثرمندي معتقديم سطوح بالاي آن که رو به بهبود و پيشرفت نيز هست منجر به موفقيت‌هاي بزرگ‌تر و ارضاي شخص مي‌شود.

به نظر مي‌رسد برخي افراد ذاتاً معتمد به نفس هستند ولي بيشتر ما نياز داريم آن را در خودمان ايجاد کنيم، بهبود ببخشيم و البته قدرت اين کار را داريم.

بر روي تجربيات موفق زندگيت تمرکز کن. اين کار توانايي ديدن بعد مثبت اشتباهات و عقب نشيني ها را به تو خواهد داد. خودت را باور کن و با افرادي در ارتباط باش که مثبت انديشند و به خودشان مطمئن هستند. هر چه بيشتر موفقيت افراد شبيه به خودت را ببيني بيشتر به کسب موفقيت توسط خودت اميدوار مي‌شوي. کسب انرژي مثبت به علاوه راهکارهاي مديريت استرس و هيجان به بهبود و تقويت اعتماد به نفست کمک خواهد کرد.