موجودي که ميتواند رنگ خود را به يکباره تغيير دهد و با استفاده از زبانش شکار
کند و نيز ديد ۳۶۰ درجه دارد، آيا ارزش آن را ندارد که درباره اش بيشتر بدانيم؟
احتمالا شما هم با من هم عقيده هستيد که آفتابپرست يکي از
جالبترين خزندگان اين سياره است. در اينجا سعي داريم ۱۰ نکته مهم در مورد آفتاب
پرست را برايتان يادآوري کنيم:
۱. تقريبا نيمي از گونههاي آفتابپرست در جزيره ماداگاسکار زندگي ميکنند. تا کنون حدود ۱۶۰ گونه از آفتاب پرست شناخته شده است. آنها از آفريقا به جنوب اروپا و نيز جنوب آسيا تا سريلانکا پراکنده شده اند. آنها همچنين در ايالات متحده، مناطقي مانند هاوايي، کاليفرنيا و فلوريدا ديده شده اند.
۲. آنها تغيير رنگ ميدهند. بسياري از آفتابپرستها از قهوه اي به رنگ سبز تغيير رنگ ميدهند، اما بعضيها ميتوانند تقريبا هر نوع رنگي را به خود بگيرند. هر تغيير رنگ ميتواند تا ۲۰ ثانيه رخ دهد. آفتابپرستها با سلولهاي ويژه اي متولد ميشوند که داراي يک رنگ يا رنگدانه است. اين سلول ها در لايه هاي بيروني پوست آفتابپرست کشيده شده اند. اين لايه داراي رنگدانه قرمز يا زرد است. لايه هاي پايين تر داراي رنگدانه آبي يا سفيد است. هنگامي که اين رنگدانه ها تغيير کنند، رنگ پوست آفتاب پرست تغيير ميکند.
لايه بالايي پوست پيامي براي تغيير رنگ پوست از مغز دريافت ميکند، اين پيام باعث بزرگتر يا کوچکتر شدن سلولها ميشود و در نتيجه باعث ترکيب رنگدانهها ميشود. (مثل نقاشي) همچنين ماده اي شيميايي به نام ملانين نيز وجود دارد که موجب تيره شدن سلولها ميشود.
بسياري از مردم فکر ميکنند که آفتاب پرست رنگ پوست خود را براي استتار در محيط تغيير ميدهد. دانشمندان در اين مورد اختلاف نظر دارند. مطالعات آنها نشان داده است که نور، دما و خلق و خوي آفتاب پرست علت اصلي تغيير رنگ است. گاهي اوقات تغيير رنگ باعث مي شود که آفتابپرست احساس راحتي در محيط داشته باشند. گاهي اوقات نيز به آنها کمک ميکند تا با آفتابپرستهاي ديگر در ارتباط باشند.
۳. چشم آفتابپرست توانايي ديد ۳۶۰ درجه را دارد و در
يکزمان ميتواند هر دو جهت را ببيند. چشمهاي آفتاب پرست متمايز از هر
خزنده ديگري است. آنها ميتوانند به طور جداگانه و همزمان بر روي دو جسم متفاوت
تمرکز کنند، که به آنها اجازه ميدهد تا چشمان خود را به طور مستقل از يکديگر حرکت
دهند.
هنگامي که آنها طعمه را ببينند، هر دو چشم آنها در همان جهت متمرکز ميشود و ديد آنها بسيار تيز و عميق ميشود. آفتاب پرست بينايي بسيار خوبي در ميان خزندگان دارند که به آنها کمک ميکند تا حشرات کوچک را از راه دور (۵-۱۰ متر) شکار کنند.
۴. آفتابپرستها در اندازه و ساختار بدني متفاوتي وجود دارند. براي مثال ميتوان از Brookesia micra (يکي از کوچکترين خزندگان جهان) با طول ۱۵ ميليمتر و Furcifer oustaleti با طول ۶۸.۵ سانتي متر نام برد.
۵. زبانهاي بالستيک که ۱.۵ تا ۲ برابر طول بدن آنها است. آفتاب پرست براي شکار طعمه خود که در فاصله اي دور قرار دارد از زبانش استفاده ميکند. زبان آفتابپرستها عملکرد بسيار بالايي دارند و در ۰.۰۷ ثانيه ميتواند به شکار برسد. زبان آفتابپرست عضله اي بسيار قدرتمند است که با ضربه به طعمه آن را به سمت خود ميمکد.
۶. پاهاي فرخنده. آفتابپرست ها با استفاده از پاهاي قدرتمند خود ميتوانند ميان درختان حرکت کنند. پاها ظاهري انبرک مانند دارند. هر يک از پاهاي آفتابپرست داراي پنج انگشت هست که اين پاهاي تخصصي به آفتاب پرست کمک ميکند تا روي شاخه هاي باريک و يا ناهموار به خوبي حرکت کنند. هر يک از انگشتان نيز داراي پنجه هاي تيزي ميباشد که هنگام بالا رفتن از درختان و صخره ها به آنها کمک ميکند.
۷. آفتاب پرست نر معمولا آراسته تر است. بسياري سر و يا صورت
زيبايي دارند، برآمدگي بيني و نيز برآمدگي شاخ مانندي دارند. بعضي ديگر نيز
تاجهاي بزرگي را در بالاي سر خود دارند.
۸. آفتاب پرست نميتواند زياد بشنود. آفتاب پرست نيز مانند مار گوش خارجي يا مياني ندارد. با اين حال، آفتاب پرست ها ناشنوا نيستند. آنها ميتوانند فرکانسهاي صوتي در محدوده ۲۰۰-۶۰۰ هرتز را تشخيص دهند.
۹. بينايي ماوراء بنفش داند. آفتاب پرست ها ميتوانند نور مرئي و اشعه ماوراي بنفش را ببينيد. آفتاب پرست در معرض نور ماوراء بنفش سطح رفتار اجتماعي و فعاليت خود را افزايش ميدهد و بيشتر تمايل به حمام افتاب گرفتن و تغذيه دارد. همچنين به احتمال زياد براي توليد مثل نيز به اشعه ماوراء بنفش نياز دارند.
۱۰. آفتابپرست آمريکايي در واقع يک آفتاب پرست نيست. آفتابپرست آمريکايي يا anole در واقع يک مارمولک کوچک از خانواده ايگوانا ميباشد. در جنوب شرقي ايالات متحده يافت ميشود و مانند آفتاب پرست ميتواند رنگ عوض کند